دختران پاپ ایران در آرزوی جهانی شدن/ زنان در موسیقی کم از مردان ندارند
اعضای گروه موسیقی پلاریس می‌گویند هدف و آرزوی‌شان این ست که در تمام شهرهای ایران و در سراسر دنیا روی صحنه بروند.
ایران آرت: شاید یک دهه پیش که گروه موسیقی پاپ بانوان "پُلاریس" کارش را آغاز کرد، کمتر کسی درباره کنسرت‌های ویژه بانوان چیزی شنیده بود. چون اساسا در آن سال‌ها ارائه مجوز اجرای کنسرت خانم‌ها برای خانم‌ها امکانپذیر نبود. تا اینکه رفته‌رفته این اجراها یکی پس از دیگری مجوز گرفتند و حالا ارکسترها و گروه‌های موسیقی متعددی هستند که برای خانم‌ها کنسرت برگزار می‌کنند.
بهار ایلچی، سرپرست گروه پلاریس، سپیده ایلچی (نوازنده گیتار بیس)، پگاه ابراهیم (نوازنده ویولون) و مهشید مولایی (خواننده زبان هندی) به نمایندگی از دیگر اعضای ستاره قطبی با روزنامه همشهری گفتگو کردند. متن این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.
چرا ستاره قطبی؟ قبل از هر چیز درباره اسم گروه‌تان برایمان توضیح می‌دهید.
بهار: ستاره قطبی که در زبان انگلیسی نامش "Polaris" است، تنها ستاره همیشه پابرجای آسمان است؛ به‌طوری که قطب‌نماها را از روی آن می‌سازند. ما نام این ستاره همیشه نورانی را به این امید انتخاب کردیم که گروه‌مان همیشه پابرجا بماند. ضمن اینکه به شخصه معتقدم کار تک‌تک بچه‌هایی که در این ارکستر حضور دارند، مثل ستاره قطبی درخشان است.
به‌نظر می‌رسد که اسم گروه‌تان هم مؤثر واقع شده و پُلاریس با همه مشکلات و موانعی که سر راهش بود، به 10سالگی رسید.
بهار: بله شکر خدا. ما هفت‌خوان را پشت‌سر گذاشتیم و همین حالا هم مشکلات‌مان یکی‌دوتا نیست اما کنار هم ماندیم و کار کردیم تا امروز عنوان نخستین و تنهاترین گروه پاپ بانوان ایران با چند زبان و گویش مختلف به ما تعلق بگیرد.
اصلا چطور دور هم جمع شدید و جرقه تشکیل یک گروه پاپ دخترانه از کجا در ذهن‌تان نقش بست؟
بهار: من همیشه جای خالی یک گروه موسیقی برای خانم‌ها را حس می‌کردم و دلم می‌خواست بتوانم به همه ثابت کنم که خانم‌ها در موسیقی هیچ‌چیزی از آقایان کم ندارند و خودشان می‌توانند یک ارکستر بسازند. برای همین وقتی در دانشکده موسیقی دوستان هم‌نظر و هم‌عقیده‌ام را پیدا کردم، دیگر فرصت را از دست نداده و گروه پُلاریس را تشکیل دادیم.
یک دهه پیش که تصمیم به تشکیل گروه داشتید، فضای موسیقی ما اینقدر مهیای کار به‌ویژه برای خانم‌ها نبود. برای جمع‌کردن گروه نوازنده‌هایتان به مشکل برنخوردید؟
پگاه: چرا اتفاقا، خیلی زیاد هم به مشکل برخوردیم. متأسفانه همین حالا هم برای یکسری سازها ما نوازنده خانم حرفه‌ای نداریم. مثلا ما آن موقع درامر خانم یا نوازنده پرکاشن و گیتار بیس نداشتیم. برای همین بهار خودش یکسری از بچه‌های گروه را می‌فرستاد تا بروند و این سازها را یاد بگیرند!
بهار: بله، پگاه درست می‌گوید. ما در گروه‌های آقایان آن‌قدر نوازنده خوب و حرفه‌ای زیاد داریم که اگر یک نوازنده به هر دلیلی چند روزی سر تمرین‌هایش نرود، به راحتی فرد دیگری را جایگزینش می‌کنند. اما از آنجا که سابقه نوازندگی حرفه‌ای خانم‌ها به نسبت آقایان خیلی کم است و دیدگاهی هم وجود دارد که یکسری از سازها کلا مردانه‌اند، ما برخی از نوازنده‌های گروه‌مان را خودمان تربیت کردیم! درباره خواننده‌ها که وضع از این هم بدتر است چون خواننده‌های خانم عملا جایی برای ارائه هنرشان ندارند، برای همین کمتر کسی کار حرفه‌ای در این حوزه انجام می‌دهد؛ خلاصه که پوست‌مان کنده شد تا این ارکستر شکل بگیرد.
احتمالا سر مجوزگرفتن هم کلی دردسر داشتید؛ آن هم در دوره‌ای که اساسا حتی حضور خانم‌ها روی استیج نیز ممنوع بود؛ درست است؟
بهار: دقیقا. ما سال88 تصمیم گرفتیم گروه‌مان را تشکیل بدهیم، از سال89 هم فعالیت‌مان را شروع کردیم. اما نخستین اجرای جدی‌مان سال92 مجوز گرفت. چون آن زمان کادر فنی خانم و سالنی که بتوان در آن از کنسرت محافظت کرد تا صدا و تصویری بیرون نرود، خیلی کم بود. برای همین روند مجوز گرفتن‌مان 3-2 سالی طول کشید.
گروه بزرگی هم دارید؛ کلا چند نفرید؟
سپیده: هم‌اکنون 14نوازنده داریم و 5خواننده که قطعه‌ها را به گویش‌های مختلف ترکی، کردی، لری، مازنی و... و همچنین زبان‌های فارسی، هندی، انگلیسی و فرانسوی می‌خوانند.
قطعاتی را که اجرا می‌کنید خودتان می‌سازید یا بازآفرینی ترانه‌های دیگران است؟
بهار: تقریبا همه قطعات فارسی برای خودمان است. ما تا امروز 20قطعه اختصاصی برای پُلاریس ساخته‌ایم که تمام این قطعه‌ها را در کنسرت‌هایمان اجرا می‌کنیم. اما درباره قطعات خارجی بیشتر قطعاتی را انتخاب می‌کنیم که مردم با آنها خاطره دارند چون ما نمی‌توانیم آلبوم داشته باشیم و طبیعتا قطعه‌ای هم از ما بیرون نمی‌آید که مردم آن را بشنوند و یاد بگیرند تا در اجراها همراه خواننده‌هایمان بخوانند. برای همین درباره قطعات خارجی کارهایی را انتخاب می‌کنیم که مردم می‌توانند با آنها ارتباط برقرار کنند.
تا از بحث اجرا فاصله نگرفته‌ایم این سؤال را هم بپرسم که چرا اجراهایتان بیشتر ظهرهاست؟ این درخواست شماست یا سالن‌هایی که در آنها اجرا دارید؟
مهشید: قطعا انتخاب ما نیست. چون ساعت 2بعد از ظهر روز جمعه یا 6بعد از ظهر روز شنبه وحشتناک‌ترین زمان برگزاری کنسرت به‌حساب می‌آید. اما مسئولان برگزاری کنسرت‌های ویژه بانوان معتقدند حضور صدها خانم در ساعت‌های پایانی شب در خیابان‌ها کار درستی نیست، برای همین بهتر است کنسرت‌ها در روز برگزار شوند.
سپیده: البته اولویت فعلی تالار وحدت هم تئاتر است و بهترین ساعت‌ها به برگزاری تئاتر یا کنسرت‌های آقایان اختصاص دارد. برای همین بدترین ساعات ممکن سهم ما می‌شود!
اما به‌نظر می‌رسد با همه این مشکلات، باز استقبال خانم‌ها از اجراهایتان خیلی زیاد است؛ درست نمی‌گویم؟
پگاه: ببینید! ما نمی‌توانیم هیچ تبلیغی داشته باشیم، در بدترین ساعت‌های روز هم اجرا داریم. اما با این حال تمام اجراهایمان تا به امروز Soldout شده‌اند. برای همین ما همیشه قدردان محبت مخاطب‌هایی هستیم که در این سال‌ها حمایت‌مان کرده‌اند.
و به‌عنوان آخرین سؤال چشم‌انداز پُلاریس را کجا می‌بینید؟ به جهانی‌شدن فکر می‌کنید؟
پگاه: شاید باورتان نشود اما ما از روز اولی که گروه را شکل دادیم به جهانی‌شدن فکر می‌کردیم. اینکه روزی بتوانیم برای همه ایرانی‌ها در سراسر دنیا اجرا داشته باشیم. شاید خیلی رؤیایی باشد، اما رؤیایی است که خیلی هم دور نیست.
بهار: بزرگ‌ترین آرزوی ما پُلاریسی‌ها این است که بتوانیم در تمام شهرهای ایران برای همه خانم‌های سرزمین‌مان اجرا داشته باشیم. در کنار این آرزو که امیدواریم خیلی زود تحقق پیدا کند، امسال یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایمان این است که بتوانیم با اخذ مجوز و با حفظ تمامی قوانین کشورمان یک تور اروپایی برگزار کنیم.
