داستان ملاقات چارلز دیکنز با داستایوفسکی/ابهام در اسناد تاریخی

هنوز بر سر داستان ملاقات چارلز دیکنز با فئودور داستایوفسکی ابهامات بسیاری وجود دارد.

ایران آرت، اواخر سال 2011 در مقاله روزنامه نیویورک تایمز در نقد کتاب بیوگرافی چارلز دیکنز نوشته کلیر تومالین بود که نکته یا شاید جمله قابل ملاحظه ای به چشم می خورد که کمتر در تاریخ ذکر شده بود.

در لندن سال 1862 فئودور داستایوفسکی در دفتر کار ویراستاری چارلز دیکنز حضور پیدا کرده بود که شش سال بعد این حضور در نامه اش به صورتی ادبی نمایش داده می شود. در نامه ای به یک دوست قدیمی 16 سال بعد داستایوفسکی اعتراف می کند که حضور در دفتر دیکنز روح خلاقش را بعد از سالها زنده کرده است و تقریباً عمر نویسندگی اش را بعد از آن سال مدیون دیکنز است. وی در این نامه می نویسد: تمام آدمهای ساده ای که در رمانهای دیکنز وجود دارد، مثل نل کوچولو، یا شخصیت های ساده لوح همان چیزی بود که سالها به دنبال آن بوده است.

به گزارش ایلنا، داستایوفسکی در هیچ کدام از نامه ها یا کتابهای خود از این حضور یک هفته ای در لندن اسم نبرده بود. به طور حتم نیز شخصیت داستایوفسکی برای دیکنز ناشناخته بود و هنوز نوشته های تاریخی معلوم نکرده اند که چرا دیکنز تعامل خوبی با همکار روسی و اینکه با چه زبانی با وی ارتباط برقرار کرده است. البته هر دوی آنها زبان فرانسوی می دانستند ولی تاریخ نویسان شخصیت این دو را دور از هم ثبت کرده اند.

 داستایوفسکی شخصیتی تند و خشن داشت و در مقابل آرامش و سکوت دیکنز تناقض قابل ملاحظه ای مشاهده می شود. او حتی با هیچ کدام از نویسنده های روس مثل تولستوی نیز ملاقات نکرده بود و حالا این سوال پیش می آید که دلیل این ملاقات و سفر یک هفته نویسنده روس به انگلیس چه بوده است. البته بسیاری از مورخان و کارشناسان ادبی از انتشار مقاله نیویورک تایمز درباره ملاقات یک هفته ای دیکنز و داستایوفسکی اعتراض کرده اند و اعتقاد دارند این ملاقات سندیت تاریخی ندارد ولی در کتاب بیوگرافی تومالین به طور ضمنی به چنین ملاقاتی اشاره شده است.

در کتاب بیوگرافی دیگر داستایوفسکی نوشته دیوید گیت نیز به این نامه اشاره شده است. به هر حال معلوم نیست این حضور یک هفته ای نویسنده روس در یک فرهنگ انگلیسی واقعیت داشته یا نه این مسئله از آنجا اهمیت پیدا می کند که چه رابطه فرهنگی می تواند بین این دو نویسنده وجود داشته باشد.