دلایل شکست تختی در گیشه/ فیلمی که مناسب اکران نوروز نیست

کارشناسان سینما به بررسی دلایل شکست فیلم "غلامرضا تختی" در گیشه پرداختند.

ایران آرت: فیلم"غلامرضا تختی" به کارگردانی بهرام توکلی از جمله فیلم‌هایی بود که از همان ابتدا در فهرست فیلم‌های متقاضی اکران نوروزی قرار داشت، فیلمی که به نظر می‎رسید از آثار موفق در گیشه باشد همان‌طور که در نظرگاه منتقدان و کارشناسان هم فیلم موفقی بود. این فیلم اما در اکران و در مقابل آثاری چون "رحمان ۱۴۰۰" و "متری شیش و نیم" چندان مورد اقبال قرار نگرفت.

به گزارش ایران‌آرت، به همین بهانه روزنامه ایران گزارشی را در صفحه فرهنگی روز یکشنبه ۱۹ فروردین خود منتشر  کرده ‎است. در ابتدای این گزارش به نگرانی‎های دوستداران و علاقه‌مندان جدی سینما نسبت به کم اقبالی جامعه به یکی از آثار خوب سینمای ایران اشاره و برای نمونه یادداشت هوشنگ گلمکانی ذکر شده‌است: "بی‌تعارف، این میزان تماشاگر برای چنین فیلمی در جامعه ما شرم‌آور است. یک شرم اجتماعی. می‌توانیم تحلیل کنیم که اوضاع عمومی سینما سلیقه مخاطبان را تقلیل داده، اما در رده دوم جدول فروش، فیلم خوب و جدی "متری شیش‌ونیم" هم هست. بنابراین موضوع پیچیده‌تر از چنین تحلیل ساده‌ای است. به هر حال به‌نظر می‌رسد شمار مخاطبان جدی و متوقع و مدعی و معترض به اوضاع عمومی سینما آن قدر هست که انتظار داشته باشیم فروش فیلمی چون "غلامرضا تختی" با چنین رقمی در انتهای جدول فروش اکران نوروزی نباشد، اما حالا این طوری اسباب شرمندگی است. من که شرمم آمد؛ کسانی که فیلم را ندیده‌اند، نمی‌دانم."

در ادامه گزارش هم با استناد به جدول فروش اکران‌های نوروزی در سال‌های گذشته و اقبال فیلم‎های کمدی، با امیرحسین علم‌الهدی کارشناس سینما و مدیر سابق گروه هنروتجربه درباره دلایل صدرنشینی همیشگی فیلم‌های کمدی در جدول اکران نوروزی و اقبال مخاطبان به آثار طنز صحبت شده ‎است. علم‌الهدی در این مورد می‌گوید: "مردم ایران ثابت کرده‌اند که به فیلم‌های کمدی چه کیفی و چه غیرکیفی بیشتر علاقه دارند. طیف کسانی که فیلم‌های کمدی را می‌بینند هم یک پژوهش جدی می‌خواهد سطح سواد، میزان درآمد، توجه‌شان به سینما و… را باید بررسی کرد. تا این پژوهش درنیاید ما نمی‌توانیم به‌دلیل متقن دسترسی پیدا کنیم."

علم‌الهدی معتقد است نوروز وقت اکران "تختی" نبود:"یکی از دلایل شکست "تختی" اکران آن در ایام نوروز است، فیلم "تختی" مناسب اکران نوروز نیست. اساساً اکران ۷ فیلم در این ایام اشتباه استراتژیک است. سینمای ایران در عید باید نهایتاً ۵ فیلم اکران کند چون ظرفیت بیش از این را ندارد. از نظر من فیلم "رحمان ۱۴۰۰" و "متری شیش و نیم" سعید روستایی ۵۰ میلیارد بفروشد بهتر از این است که ۷ فیلم داشته باشیم که میانگین فروش سه فیلم آن ۱۰ میلیارد شود و سه تای آن شکست بخورد."

او عدم حضور سلبریتی‌ها و نبود مؤلفه‌های تبلیغاتی را از دیگر دلایل دیده نشدن "تختی" در ایام نوروز می‌داند: "تختی" نام قابل اعتنایی است اما ما با سینما مواجه هستیم با کاراکتر و استار و سلبریتی طرف هستیم،  وقتی با زبان سینما صحبت می‌کنیم باید تمام ادبیات سینما را رعایت کنیم. "تختی" فاقد مؤلفه‌های سینما از منظر تبلیغات است و چهره سینمایی ندارد. فیلم‌های پرفروش صدر جدول هر کدام از حضور یک یا دو هنرپیشه معروف بهره برده‌اند؛ "رحمان ۱۴۰۰" محمدرضا گلزار و مهران مدیری، "متری شیش و نیم" پیمان معادی و نوید محمدزاده، "چهار انگشت" جواد عزتی و امیر جعفری را دارد. حضور چهره‌ها فاکتور مهم برای فروش است. شاید اگر امیر جدیدی در "تختی" بازی می‌کرد وضعیت متفاوت بود."

علم‌الهدی می‌گوید که "تختی" گرچه فیلم خوبی است اما نام تختی به تنهایی نمی‌تواند مردم را به سینما بکشاند، مردم فقط برای دیدن فیلم خوب به سینما نمی‌روند و مشتاق دیدن چهره‌ها هستند. او ادامه می‌دهد:"همه جای دنیا ستاره‌ها مهم هستند چون بخش سینمارو و بخشی که به‌دنبال پرکردن اوقات فراغت است به ستاره‌ها نگاه می‌کند و نه صرفاً کیفیت فیلم‌ها."

او فارغ از مباحث فنی از منظر رفتاری هم تحلیلی بر دلایل دیده نشدن تختی دارد:"معتقدم مطرح شدن بحث خودکشی تختی پس از چندین دهه و از بین رفتن رازآلودگی مرگ‌ آن ممکن است برای مردم خوشایند نباشد. مردم همچنان تختی کشته شده را بیشتر دوست دارند تا تختی که خودکشی کرده است؛ البته اینها همه نیاز به بررسی و پژوهش دارد."

همایون اسعدیان، کارگردان سینما نیز در بخش دیگری از این گزارش به زمان اکران "تختی" اشاره می‌کند:"باور من این است که "تختی" با پتانسیل و ارزش‌هایی که دارد اگر مثلاً در تابستان اکران می‌شد قطعاً فروش بهتری را تجربه می‌کرد و البته کسی هم توقع ندارد که این فیلم مثلاً شبیه فیلم طنز "رحمان ۱۴۰۰" بفروشد اما مسلماً در فصل دیگر اکران مخاطبان بیشتری را با خود همراه می‌کرد. تأکید می‌کنم ترکیب فیلم‌های اکران نوروز چیدمان هوشمندانه‌ای نبود."

همچنین رضا سعیدی‌پور، مدیر سینما آزادی یکی دیگر از کسانی که در این گزارش نظرش منتشر شده است،می‌گوید:"در تعطیلات ابتدایی سال معمولاً خانواده‌ها به سینما مراجعه می‌کنند و طبق برآورد نظرعمومی خانواده، فیلمی را برای تماشا انتخاب می‌کنند که عموماً فیلم‌های طنز در اولویت قرار دارد یا فیلم‌های اجتماعی مثل "ابد و یک روز" یا "متری شیش و نیم" که در جشنواره پرمخاطب بوده و فضای تبلیغاتی خوبی در ایام جشنواره حول آنها شکل گرفته است."