دویدن راهی برای تغییر طبقه اجتماعی قهرمان فیلم است
مستند «فوق ماراتن» صرفا یک اثر ورزشی نیست و ابعاد وسیع‌تری را در بر می‌گیرد
ایران آرت: کارگردان «فوق ماراتن» می‌گوید ممکن است پوسته ظاهری این مستند، یک پوسته ورزشی تلقی شود و حتی اگر فردی تیزری از این مستند را تماشا کند، تصور می‌کند «فوق ماراتن» مستندی ورزشی است چراکه کار قهرمان «فوق ماراتن» دویدن است و به واسطه آن دوست دارد طبقه اجتماعی‌اش را تغییر بدهد اما به هیچ عنوان نمی‌توان این مستند را مستندی ورزشی تلقی کرد.
سعید کشاورز در گفتگو با ایسنا درباره ایده شکل‌گیری این مستند که از سوم شهریورماه روی پرده سینماهای «هنروتجربه» رفته است به ایسنا گفت: اوایل سال ۹۴ در اخبار صداوسیمای مرکز فارس خبری را مبنی بر ثبت یک رکورد توسط مرد روستایی که در سطح دنیا ویژه و ایشان را قهرمان فوق ماراتن دنیا معرفی کرده بود، شنیدم که توجه من را به خود جلب کرد و توانستم مرد روستایی را که سوژه مستند «فوق ماراتن» است، پیدا و با ایشان صحبت کنم. جذابیت این کاراکتر من را به سمت تولید این مستند سوق داد و من به فاصله یک هفته پس از آشنایی با سوژه تولید مستند را آغاز کردم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا «فوق ماراتن» در دسته مستند ورزشی قرار می‌گیرد یا نه، عنوان کرد: مستند «فوق ماراتن» صرفا یک اثر ورزشی نیست و ابعاد وسیع‌تری را در بر می‌گیرد. ما در این مستند به مساله ورزش به صورت آکادمیک و علمی نپرداختیم و صرفا به دلیل قهرمان بودن سوژه به سراغ او نرفتیم در حقیقت به دلایل دیگری این سوژه حائز اهمیت است.
به گفته کشاورز، مساله اصلی که در این فیلم نهفته است و روی آن تاکید دارد، تلاشی‌ست که یک فرد از طبقه فرودست برای رسیدن به جایگاه بالاتر می‌کند و به واسطه همین بستری که ایجاد می‌شود، می‌توان به درون کاراکتر سر زد و و آن را به گونه متفاوت‌تری شناخت که به نوعی همه ویژگی‌هایی را که یک شهروند ایرانی در خود دارد، او یدک می‌کشد.
وی با اشاره به اینکه همانطور که دستگاه موسیقی گوشه‌های مختلفی دارد، یک فیلم نیز ممکن است اینگونه باشد، مطرح کرد: درست است که در ظاهر با یک مستند ورزشی روبه‌رو هستیم اما گوشه‌های مختلفی در این ژانر وجود دارد و می‌توان «فوق ماراتن» را مستند مردم‌شناسی، پرتره و اجتماعی در نظر گرفت.
فیلمبردار «فوق ماراتن» درباره توجه به شخصیت‌ها و اطرافیان سوژه در این مستند گفت: طبیعتا وقتی قرار باشد کاراکتری در فیلم معرفی شود، بهتر است به گذشته، خانواده، فرهنگ کاراکتر اصلی پرداخته شود حال این مساله هم در فیلم داستانی و هم در کاراکتریزه کردن افراد در قصه‌های مستند اهمیت دارد یعنی نوع مواجهه شخصیت اصلی با خانواده، برخورد خانواده با این کاراکتر و... می‌تواند گوشه‌هایی از این شخصیت را برای ما شکل بدهد و به شناخت دقیق‌تری از او برسیم.
کشاورز در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه نزدیک 40 تا 50 ساعت راش برای این مستند تهیه شده است، توضیح داد: ما 2 مسابقه در این مستند به نمایش گذاشتیم که یکی از آن‌ها نزدیک به 2 روز طول کشید و ما مجبور بودیم کل این 2 روز را پوشش بدهیم پس بخش مهمی از این راش‌ها مربوط به مسابقه هاست.
به گفته وی، «فوق ماراتن» نزدیک به 40 جلسه در طول 7 ماه فیلمبرداری شده است.
کارگردان «فوق ماراتن» با بیان اینکه مستندهای زیادی در دنیا ساخته می‌شوند که حدود 400 تا 500 ساعت راش دارند، یادآور شد: پیدا کردن قصه از دل این ماجرا زمانی سخت می‌شود که در کارگردانی به قصه فکر نشده باشد اما من از روز اول که مشغول این کار شدم، قصه برایم مشهود بود و می‌دانستم این مستند به کدام سمت می‌رود، در کجا قرار است به نقطه اوج خود برسد و... .
کشاورز ادامه داد: شاید برایتان جالب باشد که بدانید در مرحله فیلمبرداری دیوار اتاق کار من پُر از کاغذهایی بود که روی آن‌ها سکانس‌ها و صحنه‌های «فوق ماراتن» نوشته شده بود حتی من طرحم را در پروسه فیلمبرداری تکمیل می‌کردم، چراکه هرچه جلوتر می‌رفتم، قصه برایم مشهودتر می‌شد و اینکه پس از گذشت 10 جلسه از فیلمبرداری، فیلمنامه آماده بود و می‌دانستم که ادامه مسیر را چگونه باید طی کنم.
وی درباره سختی‌های کار فیلمبرداری و کارگردانی «فوق ماراتن» اظهار کرد: قبل از «فوق ماراتن» تجربه فیلمبرداری داشتم و در حقیقت کار خود را به شکل جدی با مستندهای «خون مردگی» و «بختک» ساخته محمد کارت آغاز کردم اما چون دغدغه‌ام فیلمبرداری نبود و دوست نداشتم به عنوان فیلمبردار شناخته شوم، تمرکزم را روی کارگردانی و نویسندگی گذاشتم.
فیلمبردار «فوق ماراتن» ادامه داد: وقتی تصمیم گرفتم کارگردان و فیلمبردار «فوق ماراتن» باشم قطعا متوجه سختی، مشکلات کار و این خطر که کیفیت تصویر ممکن است خوب از آب درنیاید، بودم اما به تناسب شرایط و امکانات دست به این کار زدم، همچنین عمدتا به دلیل تجربه‌هایی که از پیش در قالب گروه‌های کوچک داشتم، مصمم شدم که علاوه بر کارگردانی، فیلمبرداری «فوق ماراتن» را خود برعهده بگیرم چراکه ورود به خانواده و شکستن حریم امن افراد مستلزم این است که گروه سازنده تبدیل به عضوی از خانواده شوند تا آن‌ها زودتر اعتماد کنند و این موضوع نیازمند تعداد افراد کمتر با تجهیزات کوچکتر است.
کشاورز در پایان درباره اکران این مستند در «هنروتجربه» تصریح کرد: «فوق ماراتن» نیازمند تبلیغات بیشتر است که من به دلیل مشغله‌های کاری تا به امروز فرصت این کار را پیدا نکردم، اما قصد دارم بیشتر روی این موضوع تمرکز کنم تا پس از اکران این مستند در سینما آن را به سمت اکران آنلاین ببرم، چراکه فکر می‌کنم در این شرایط ترجیح مخاطب این است که در فضای امن خانه به تماشای فیلم‌ها بنشیند.
