بهروز افخمی حاشیه ها درباره ۲۲ فیلم فجر چهلم را چند برابر کرد/ مردی که فکر می کند می داند اما همه می بینند نمی داند!
روزنامه همشهری نوشته است « معمولا بهروز افخمی می‌داند چطور صحبت کند و چه بگوید که توجه‌ها را به‌خود جلب کند » بله به نظر می رسد او برای دیده شدن به هیچ مصاحبه ای نه نمی گوید و هر بار تئوری هایی درباره سینما می دهد که خودش قبل تر رد کرده بود؛ افخمی این روزها مدعی ست سینما باید دولتی شود . بخش خصوصی عرضه درست کردن سینما را ندارد. در حالی که پیش تر عکس این را می گفت؛ خوب است فرمان سینما دست یکی مثل او نبوده است... از همین منظر تازه ترین حرف های او حاشیه ها درباره شیوه انتخاب ۲۲ فیلم چهلمین فجر را چند برابر کرد؛ انبوهی از فیلم های نصفه نیمه، ضعیف و فیلم هایی که اصلن نباید در ایران ساخت !! خودتان بخوانید:
ایران آرت: همشهری نوشت: بهروز افخمی که یکی از اعضای هیأت انتخاب چهلمین جشنواره فیلم فجر است، پنجشنبه گذشته در برنامه «شهر فرنگ» شبکه خبر حاضر شد و به سؤالات مجری این برنامه، حمیدرضا مدقق، درباره فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره و فیلم‌های بازمانده از این رویداد و همینطور مسائل مطرح‌شده درباره روند انتخاب فیلم‌ها پاسخ داد.
افخمی که این روزها خود را در مقام سخنگوی هیأت انتخاب جشنواره چهلم می‌بیند، روز جمعه نیز در برنامه رادیویی «حوض نقره» باز هم از فیلم‌های انتخاب‌شده برای جشنواره چهلم گفت. معمولا افخمی می‌داند چطور صحبت کند و چه بگوید که توجه‌ها را به‌خود جلب کند. از این منظر مرور صحبت‌های او در این دو برنامه خالی از لطف نیست.
فیلم‌های کنار گذاشته‌شده
در چند روزی که از اعلام اسامی فیلم‌های جشنواره چهلم می‌گذرد، یکی از مهم‌ترین سؤالات این بوده که هیأت انتخاب چه فیلم‌هایی را دیده اما از جشنواره بیرون گذاشته است؟ افخمی درباره این موضوع گفت: «2 فیلم به‌طور مشخص کنار گذاشته شد که نمی‌شد برای جشنواره پروانه نمایش بگیرند. یکی فیلم «عروسک» اصغر یوسفی‌نژاد که به زبان ترکی است و زیرنویس ریزی داشت که تندتند عوض می‌شد و هیأت انتخاب نمی‌توانست آن را پیگیری کند. فیلم قبلی یوسفی‌نژاد هم به زبان ترکی بود. فیلم دیگر «علت مرگ: نامعلوم» بود که شورای پروانه نمایش صلاح نمی‌دیدند به آن اجازه نمایش بدهند و در فهرست رزرو قرار گرفت. خود محمدحسین نیرومند که هم عضو شورای پروانه نمایش است و هم از اعضای هیأت انتخاب، خیلی تلاش کرد که برای این فیلم پروانه نمایش بگیرد.» افخمی در ادامه گفت: احتمالا 2 فیلم به جشنواره نمی‌رسد و حتی ممکن است بیش از 2فیلم نرسد. البته انتخاب فیلم از فهرست رزرو در اختیار دبیر جشنواره است.
افخمی درباره علت انتخاب نشدن فیلم «مسیح پسر مریم» نیز گفت: «این فیلم از نظر من فیلم بدی است. موضوعاتی هست که در سینمای ایران نمی‌شود ساخت. چرا باید دنبال چنین موضوعاتی برویم؟ این فیلم داستان یک خانه بدنام پیش از انقلاب است که هر چند زنان این فیلم در سکانس‌هایی کلاه‌گیس به سر دارند، فیلمنامه این فیلم ابتدایی است و هم بد نوشته شده و هم بد اجرا شده است.» دیگر چه موضوعاتی وجود دارد که سینمای ایران نمی‌تواند به سراغش برود؟ افخمی در بخشی از صحبت‌هایش درباره تنوع فیلم‌های جشنواره بیان کرد: «سینمای ایران سراغ فیلم علمی ـ تخیلی نمی‌رود. انگار بشقاب پرنده فقط در آمریکا فرود می‌آید. البته در فرانسه هم فیلم علمی‌ـ تخیلی زیاد نمی‌سازند، هرچند چندتایی ساخته شده که بد هم نبوده‌اند. فیلم ترسناک هم با محدودیت‌های سینمای ایران معمولا خنده‌دار از آب درمی‌آید. چیزهایی را نمی‌توانیم بسازیم و چیزهایی را خودمان باور نداریم که بتوانیم بسازیم. پس سینمای ما محدود به فیلم‌های سیاه‌نما یا نقد اجتماعی شده است.»
فیلم‌های ناقص
افخمی به‌طور مشخص درباره فیلم «مرد بازنده» محمدحسین مهدویان گفت: «مهدویان ریسک کرد و فیلمش را با وجود اینکه آماده نبود به ما داد. البته فیلمش اول و وسط و آخر داشت، ولی به هر حال ریسک کرد. خیلی از داوران هیأت انتخاب به این فیلم نمره ندادند و چیزی نمانده که رد شود. مهدویان خودش گفت اگر می‌خواهید فیلم را رد کنید ولی ترجیح من این است که فیلم در جشنواره باشد.» اگر فیلم آماده نبوده، هیأت انتخاب چه چیزی را داوری کرده؟ فیلم نصف و نیمه که سروشکل پیدا نکرده می‌تواند برای پذیرش در جشنواره مورد داوری قرار بگیرد؟ آیا نام مهدویان آنقدر بزرگ شده که دیگر حتی اثری ناقص از او را هم نمی‌شود کنار گذاشت؟ البته فقط فیلم مهدویان نبود که ناقص به سمع و نظر هیأت داوری رسیده.
به‌گفته افخمی برخی صحنه‌های CGI فیلم «دسته دختران» هم کامل نشده بوده و هنوز کارهای فنی این فیلم در حال انجام است. اینکه فیلم‌های نصف و نیمه چطور توانسته‌اند نظر هیأت انتخاب را جلب کنند، نکته مکتومی نیست. کمی تدقیق در روابط سینمای ایران می‌تواند پاسخ این سؤال را به‌دست دهد.
فیلم‌های ضدسرگرمی
افخمی در بخشی دیگر از صحبت‌هایش عمده فیلم‌های جشنواره چهلم را فیلم‌هایی دانست که برای سرگرمی ساخته نشده‌اند و حتی اگر قرار است سرگرم‌کننده باشند، از طریق آزار دادن و تحقیر مردم این کار را انجام می‌دهند. افخمی گفت: «این فیلم‌ها را مخالفانشان سیاه‌نما و موافقانشان نقد اجتماعی می‌نامند، اما کار این نوع سینما پیش از کرونا تمام‌شده بود. این سینما جذاب نیست. به هر حال اغلب فیلم‌های جشنواره این‌طوری هستند و شاید چالش‌برانگیز شوند.»
کسانی که افخمی را می‌شناسند می‌دانند که او مخالف‌خوانی را دوست دارد و حالا سعی دارد در برابر انتقاداتی که به فهرست 22تایی جشنواره شده، اینگونه موضع بگیرد که جشنواره چالش‌برانگیز است. فرافکنی یا فرار رو به جلو؛ اسمش را هرچه می‌خواهید بگذارید؛ همین اظهارنظرهاست که باعث می‌شود برنامه‌های مختلف صداوسیما خواهان حضور افخمی باشند. افخمی انتخاب فیلم‌ها را کاملا امری سلیقه‌ای دانست و در این‌باره چنین استدلال کرد: «مگر در سینما چیزی جز سلیقه وجود دارد؟ سینما علم نیست. حتی در مورد تئوری‌های علمی نیز تا حدودی سلیقه دخالت دارد.»
ضرورت دخالت دولت در سینما
افخمی زمانی خود از منتقدان دخالت دولت در سینما بود اما حالا نظری مخالف با اعتقاد قبلی‌اش دارد. عضو هیأت انتخاب جشنواره چهلم گفت: «ما باید برای سینمایی که فرم تازه‌ای پیدا کرده نقشه‌های تازه‌ای هم بکشیم. من زمانی می‌گفتم که دولت نباید دخالت کند و بخش خصوصی باید سینما را در سیطره خود بگیرد و فیلم هنری از سینمای تجاری موفق درمی‌آید اما الان فکر می‌کنم باید در موردش تردید کنم. سینما به‌طور کلی کم اهمیت شده و این سؤال مطرح است که چه رفتاری شده که 90درصد تماشاگران سالن بیرون می‌روند؟ اگر زمانی می‌گفتم سیاست‌های دولتی و ناتوان کردن بخش خصوصی باعث شده تا تماشاگران با سینما قهر کنند، امروز فکر می‌کنم که برای برگرداندن آن تماشاگران به سینما دیر شده است.
امروز فکر می‌کنم دیگر نمی‌توان بیش از 10 درصد تماشاگران را به سالن سینما کشاند. مدل فیلم دیدن حتی در آمریکا هم فرق کرده است. هر آمریکایی در سال 4 بار به سینما می‌رود که این مقدار خیلی کم است. سینما امروز برای حضور تماشاگران در سالن باید کیفیت یک هنر را پیدا کند.»
افخمی افزود: «امروز فکر می‌کنم که چه بسا لازم باشد دولت دخالت کند و فیلم‌هایی بسازد که بخش خصوصی نمی‌تواند بسازد. بخش خصوصی با شیوه‌های پخش از مد افتاده به یک مانع تبدیل شده است. بسیاری از فیلم‌هایی که ما امسال انتخاب کردیم، فیلم‌هایی هستند که بخش خصوصی اصلا بلد نیست اینها را تولید کند و فیلم‌های سرگرم‌کننده‌ای هستند که تماشاگر ناراضی از سالن بیرون نخواهد رفت. انتقاد من به بخش خصوصی است که فرصت زیادی داشت اما نتوانست خود را به روز کند و با ساختن کمدی‌های مبتذل تلاش کرد که امسال را هم بگذراند. من فکر می‌کنم سینما به‌عنوان نمایش در سالن دیگر قدرت برتر نیست. در دنیا تولید راحت‌تر شده و تعداد فیلم‌های تولیدی هم افزایش پیدا کرده اما نمایش سخت شده است.»
این کارگردان سینما در پایان گفت: «در هیأت انتخاب بحث پرتنشی در مورد فیلم خاصی نداشتیم. 59فیلم دیدیم و در مورد هیچ فیلمی هم بحث جدی پیش نیامد. البته برخی فیلم‌ها به‌دلیل نداشتن پروانه نمایش کنار گذاشته شدند.»
افخمی در رادیو
بهروز افخمی روز جمعه در برنامه رادیویی «حوض نقره» حاضر شد و روند سخنرانی‌های خود در روزهای پساانتخاب جشنواره فجر را ادامه داد. عضو هیأت انتخاب جشنواره فجر درباره نقش سیاستمداران در سینما گفت: «در همه جای دنیا این موضوع وجود دارد؛ در آمریکا هم اداره‌کنندگان استودیوهای بزرگ همان مسئولان دولتی هستند.»
نکته جالب درباره افخمی این است که او به‌رغم اشتغال به سریال‌سازی، حضور در هیأت انتخاب فجر و چه و چه و چه، از وضعیت علم گرفته تا سیاست در همه‌جای دنیا هم خبر دارد.
او در پاسخ به این سؤال که تماشاگران سینما بین 5 تا 10درصد سینمای ایران بوده است و چه‌کسی مقصر این موضوع است، توضیح داد: «وضعیت به سرعت تغییر می‌کند و به‌خصوص بعد از کرونا وضعیت سابق (که البته ما راه‌حل‌هایش را می‌دانستیم اما به آنها عمل نمی‌شد) تغییر کرده است. پیش از این، سینما با شیب ملایمی در حال فرعی شدن بود اما کرونا تیر خلاصی به سینما بود که باعث شد سینما به تعطیلی کامل کشیده شود. سالن سینما دیگر اهمیت سابق را ندارد. البته قبل از کرونا هم کم‌رنگ شده بود اما بعد از کرونا این موضوع بیشتر شد. هنر فیلم‌سازی هنوز پابرجاست اما سالن سینما دیگر شکل سابق نیست. ما مجبور می‌شویم فیلم را طوری بسازیم که در موبایل و لپ‌تاپ درست دیده نشود تا مردم برای حضور در سالن ترغیب شوند.»
این مطلب در صفحه ۲۲ همشهری منتشر شده است.
