سلمان مقدسی | عبدالله مقدسی
سلمان مقدسی و "شیوه شهرآشوبی"/ عرفان شرقی یا احساسی اعتراضی؟
در شهر آشوب سلمان بیش از هر چیز این انرژی متراکم و حرکت بداهه گونه امواج یا توده رقصان است که جلوه گری می‌کند؛ و برخی تئوریسین های هنری ، نخستین تحسین شان به هنرمند به سبب انتخاب تکنیک خاص ارگانیک کار است که چنین کنش نقاشانه را ممکن می‌کند ...
ایران آرت: اثر خیره کننده سلمان مقدسی را مرور می کنیم با نام شهرآشوب که در سال ۲۰۱۹ ودر ابعاد ۳۲۵ در ۱۲۰ سانتیمتر و با ترکیب مواد و ترکیبات گیاهی و آکرولیک بر روی پارچه کنفی یا همان گونی اجرا شده است.
هرآنچه می‌بینیم و یا تجربه می‌کنیم، محو نمی‌شود. شاید از آن عبور کنیم و در ظاهر از یاد ببریم، اما در ضمیر ناخودآگاه و ذهنمان باقی می‌ماند.
زمان که بگذرد، بی‌آنکه بخواهیم و بی‌آنکه قصدی کرده باشیم، راه خود را به بیرون پیدا می‌کند—در رفتارمان، در انتخاب‌هایمان، در آنچه می‌سازیم.
در تابلو "شهرآشوب" سلمان مقدسی؛ اراده‌ای برای بازتاب مستقیم هنر شرق دور نیست، اما به گفته خودش ممکن است تلنگر خلق این اثر حاصل سفر دو‌هفته‌ای در سال ۲۰۱۳ به چین، همنشینی با استادان هنر، و مواجهه با آن فرهنگ کهن باشد.
این تأثیر چنان عمیق است که حتی نگارگری ایران، این هنر فاخر و مغرور، نیز در برابر آن بی‌تأثیر نمانده و ناگزیر، نشانه‌هایی از نقاشی چین را در خود پذیرفته است. شاید همچون انعکاسی که در هنرهای متأثر از ژاپن در آثار فابین ورنرِ آلمانی دیده می‌شود، یا همان تأثیری که بی‌آنکه قصدی در آن باشد، در لحظه‌ای دیگر از ناخودآگاه برمی‌خیزد و در اثری نو متجلی می‌شود.
ولی این تأثیر زمانی ارزشمند است که هنرمند از آن عبور کند و با الهام از آن، طرحی نو دراندازد—نه در گسست از خویش، بلکه با اتکا به ریشه‌هایی که در ژرفای فرهنگ و تمدن زیست‌بوم او تنیده شده‌اند.
از منظر سلمان مقدسی ، تابلوی شهرآشوب چنین است—حرکتی پرشور که از پسِ گرد و غبار فراموشی گذشته برمی‌خیزد، عشوه گر و خوش‌اندام خود را به نمایش می‌گذارد، در فضا جولان می‌دهد، و در مهِ وهم‌آلود آینده محو می‌شود.
بنیان‌گذار روان‌شناسی تحلیلی، کارل گوستاو یونگ، در انسان و سمبل‌هایش می‌نویسد:
هنر از ناخودآگاه سرچشمه می‌گیرد و هنرمند، آگاهانه یا ناآگاهانه، با نمادهایی که در اعماق روان او شکل گرفته‌اند، ارتباط برقرار می‌کند. این نمادها می‌توانند ریشه در تجربه‌های شخصی، یا حتی در ناخودآگاه جمعی بشر داشته باشند.
اثر شهرآشوب سلمان ، روایتی از همین نادیده‌هاست. آنچه در سکوت فراموشی از آن عبور کرده‌ایم، اما هنوز در ما زنده است، و روزی، در لحظه‌ای دیگر، با اراده و بی‌اراده از میان دست‌های‌مان سر بر خواهد آورد.
_احساسی اعتراضی، انتزاعی مفهومی
در شهر آشوب سلمان بیش از هر چیز این انرژی متراکم و حرکت بداهه گونه امواج یا توده رقصان است که جلوه گری می‌کند؛ و برخی تئوریسین های هنری ، نخستین تحسین شان به هنرمند به سبب انتخاب تکنیک خاص ارگانیک کار است که چنین کنش نقاشانه را ممکن می‌کند؛ استفاده از ترکیبات گیاهی و آکرولیک روی پارچه کنفی (گونی) باعث ایجاد جلوه‌ای خاص در اثر شده است. این تکنیک باعث می‌شود که رنگ‌ها و بافت‌ها به شیوه‌ای غیرقابل پیش‌بینی در هم ترکیب شوند و حالتی طبیعی و اصیل به خود بگیرند. روش اجرای اثر نشان‌دهنده استفاده از تکنیک‌هایی مانند لکه‌گذاری، پاشش رنگ و شاید حتی حکاکی یا سایش برای ایجاد عمق و حس زبری است.
بافت کنفی بوم و شیوه اجرای رنگ‌ها موجب ایجاد یک سطح زبر و ناهموار شده که در هماهنگی کامل با مفهوم شهرآشوب است. این بافت باعث می‌شود که اثر از حالت دو‌بعدی خارج شده و عمق بیشتری پیدا کند؛
درود بر سلمان که آگاهانه با گزینش چنین بافتی به ناخودآگاه‌تر شدن اثرش کمک کرده و این اثر شاهد عینی تأثیر تکنیک بر معنای اثر است.
پالت رنگی اثر شامل طیف‌هایی از رنگ‌های گرم مانند قهوه‌ای، زرد مایل به خاکی و مشکی است با اندکی رنگ ارغوانی که تنها در نزدیکی به تابلو قابل رویت است.
رنگ‌های گرم، حس زمین و طبیعت را منتقل می‌کنند، در حالی که رنگ مشکی حالتی قوی و تأثیرگذار ایجاد کرده و به فرم‌ها وضوح بیشتری می‌بخشد. این ترکیب رنگی نه‌تنها حس گرما و صمیمیت را القا می‌کند، بلکه به نوعی یادآور بافت شهری و چه بسا در تأویلی بیشتر زنگ‌زدگی و فرسودگی را هشدار دهد.
فرم‌های درون اثر ترکیبی از خطوط آزاد و لکه‌های رنگی هستند که با حرکات سیال و بی‌قاعده شکل گرفته‌اند. این فرم‌ها می‌توانند یادآور خوشنویسی یا نقاشی خط باشند که در عین انتزاعی بودن، نوعی بیان نوشتاری را به همراه دارند. ترکیب‌بندی اثر به گونه‌ای است که حرکت چشم بیننده را از یک سو به سوی دیگر هدایت می‌کند.
در مواجهه نخست "شهر آشوب" سلمان مقدسی در این ابعاد بزرگ، حالتی انتزاعی را نمایش می‌دهد که توامان احساسی و اعتراضی می‌تواند تعبیر شود و همین هم مخاطب را میخکوب می‌کند؛ بیننده بسته به جهان بینی اش ممکن است این موج نامنظم زیبا را از چپ به راست ببیند که از پایین اثر ورود می‌کند و به سوی بالا و آسمان عروج می‌کند و یا برعکس جریان سیالی نظاره کند که از راست به چپ، از آسمان به زمین سقوط می‌کند.
شهرآشوب سلمان تداعی‌کننده نوعی دلدادگی ست، هیاهوی درونی فردی در مقابل جلوه گری معشوق و بی قراری برای در کنار کشیدنش ، [ گستردگی افقی کار به تداعی یک شهر کمک می‌کند شهری آشوب‌زده ] با فرم‌های درهم‌تنیده و خطوط سیال که در عین زیبایی به مخاطب از یک حرکت طوفانی خبر می‌دهد.
یکی با این اثر به درون خود نور می‌اندازد و دیگری از آن تلقی دگرگونی محیطی تعبیر می‌کند. این جادوی دیگر این اثر است که خوانش آن را از یک اثر انتزاعی به درجاتی از هنر مفهومی معاصر سوق می دهد.
_ شو روم سلمان مقدسی در الخیاط اونیو دبی
گفتنی ست سلمان مقدسی پس از نمایشگاه های موفق از ایران تا خاورمیانه و چین و روسیه ، با توجه به تجربیات و اعتبار کسب‌شده، در سال 2023 مجموعه‌ایی متفاوت و تامل برانگیز را برای ارتباط با دنیای حرفه‌ای هنر در امارات، دبی، خیابان هنری شاخص، الخیاط اونیو راه‌اندازی کرده است.
این مرحله آغاز ماجراهای جدیدی ست و به نوعی گام دوم جدی و بلند او در راستای تحقق دورنماهایی زیبا و هنرمندانه.
زندگی و تلاش‌های او نه تنها برای ارائه زیبای یک اثر هنری، بلکه نشان‌دهنده تعهد عمیقش به ایجاد زمینه تفکر برای انسان رو به تعالی است که او را به یکی از چهره‌های نوظهور اثرگذار در دنیای هنر معاصر تبدیل کرده است.
