شایعه آسیب دیدن اثر پیکاسو در موزه هنرهای معاصر تهران چیست؟

دو خبرگزاری دیروز و امروز خبرهایی درباره آسیب به یکی از آثار پابلو پیکاسو در موزه هنرهای معاصر تهران منتشر کرده اند و خبر دادند نمایشگاه آثار پیکاسو به همین دلیل با تاخیر بر پا خواهد شد.

ایران آرت : در آستانه برپایی نمایشگاهی از برخی آثار دیده‌نشده پابلو پیکاسو در موزه هنرهای معاصر تهران، خبرهایی مبنی بر آسیب‌دیدگی یکی از آثار پابلو پیکاسو در حین مرمت در فضای مجازی منتشر شد که البته در ادامه از سوی نماینده‌ای از وزارت ارشاد نادرست خوانده شد.

به گزارش ایسنا، به‌زودی قرار است نمایشگاهی از ۶۰ اثر پیکاسو شامل مجسمه، تابلوهای نقاشی، کتاب‌های آرتیست بوک از چاپ دستی‌های پیکاسو و ... با رویکرد روایت محوری در موزه هنرهای معاصر به نمایش گذاشته شود.

حال به نظر می‌رسد برخی از این آثار پیش از آنکه در معرض دید عموم قرار بگیرند، به مرمت نیاز داشته‌اند؛ اما در همین اثنا خبری درباره آسیب یکی از نقاشی‌های ارزشمند پیکاسو حین مرمت منتشر شد.

بنا بر محتوای این خبر، یکی از نقاشی‌های ارزشمند پیکاسو که البته مشخص نشده است دقیقا کدام اثر او، به علت مرمت غیراصولی در نبود متخصصان حرفه‌ای آسیب دیده است.

با این حال رضا دبیری‌نژاد (مشاور موزه‌ها و میراث هنر معاونت هنری وزارت ارشاد) در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها صحت این خبر را رد و بر حرفه‌ای بودن تیم مرمت تاکید کرده است.

گویا تیمی که وظیفه مرمت آثار پیکاسو را عهده‌دار شده‌اند، تجربه بهبودسازی چند اثر مدرن کاخ نیاوران را نیز دارند و از طرفی این مرمت و بهبودسازی زیر نظر انجمن مرمت‌گران آثار ایران آغاز شده است.

این توضیحات در حالی از سوی مشاور موزه‌ها و میراث هنر معاونت هنری وزارت ارشاد مطرح شده که پیشتر زمان برگزاری نمایشگاه نیمه نخست اسفندماه اعلام شده بود و حالا بر اساس آنچه دبیری‌نژاد عنوان کرده، فرآیند مرمت تابلوها همچنان در حال انجام است و به همین دلیل افتتاح نمایشگاه به تاخیر افتاده.

موزه هنرهای معاصر تهران یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های هنر مدرن را در آسیا در اختیار دارد، به‌گونه‌ای که ارزش آثار موزه بالای ۱۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود، مجموعه‌ای که از نظر اهمیت با گنجینه‌ها و جواهرات بانک مرکزی مقایسه می‌شود.

با این حال، طی سال‌های گذشته بارها خبرهایی مبنی بر آسیب رسیدن به گنجینه موزه و نگهداری غیراصولی آثار منتشر شده است و کارشناسان بارها نسبت به نحوه نگهداری از این آثار اخطار داده‌اند. مسوولان موزه هم به تازگی تلاش کردند با برپایی تورهای بازدید از گنجینه موزه هنرهای معاصر برای رسانه‌ها، گامی در جهت اعتمادسازی و برطرف کردن شبهه‌ها بردارند.

بر اساس این گزارش ایسنا، پس از رفتن محمد خراسانی زاده از اداره کل هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر، هنوز جانشین او مشخص نشده است و مدیریت این بخش‌ها به طور مستقیم بر عهده خود نادره رضایی، معاون هنری است که امروز هم با سفیر اسپانیا دیدار داشت و درباره نمایشگاه پیکاسو به گفت‌وگو نشست. 

_ ماجرای آسیب به برخی آثار موزه هنرهای معاصر تهران چیست؟

در همین باره خبرگزاری مهر، جمعه زیر همین تیتر نوشته بود: 

شهریور ۱۳۹۷ بود که بازسازی و مرمت ساختمان و گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران آغاز شد؛ طبعاً یکی از ترس‌هایی که در رابطه با موضوع بازسازی وجود داشت، آسیب‌هایی بود که ممکن بود به دلایل مختلف جابه‌جایی یا تغییرات دمایی برای آثار هنری گنجینه پیش آید اما مدیران وقت اطمینان دادند که چنین اتفاقاتی برای آثار نمی‌افتد. البته که پیش از آغاز بازسازی نیز آثار هنری گنجینه موزه هنرهای معاصر نیاز به مرمت داشته‌اند که از آن جمله می‌توان به مرمت ۳ تابلو به دست آلمانی‌ها اشاره کرد؛ آبان ماه ۱۳۹۵ بود که ۳ تابلوی موزه هنرهای معاصر تهران با نام‌های «تاریخ طبیعی» اثر ماکس ارنست، «نقاش و مدلش» اثر پابلو پیکاسو و یک اثر بدون عنوان از فرانتس کلاین به دست ۲ هنرمند مرمت کار آلمانی، هانا استریچر و آنکه کلوزمیر طی ۱۱ روز در موزه هنرهای معاصر ایران مرمت شدند.

بنابراین، اتفاقی همچون بازسازی و ۲ برابر شدن فضای گنجینه موزه، نیز ممکن است شرایطی را ایجاد کند که برخی آثار قدیمی گنجینه مورد خدشه و آسیب قرار بگیرند و این اتفاق اجتناب ناپذیر بوده است.

در هفته گذشته، در گفتگویی که با رضا دبیری‌نژاد مشاور موزه‌ها و میراث هنر معاونت هنری وزارت فرهنگ داشتیم درباره برخی آثار گنجینه که نیاز به مرمت دارند، صحبت شد و اتفاقاً مشخص شد که برخی آثار پابلو پیکاسو موجود در موزه برای نمایشگاهی که قرار است از این هنرمند برپا شود، نیاز به مرمت دارند. البته در این گفتگو مشخص نشد که دلیل اصلی این آسیب‌ها به آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران چیست اما قدمت این آثار و شرایط نگهداری آنها از جمله مواردی است که می‌توان حدس زد چرا این آثار نیاز به مرمت پیدا کرده‌اند.

همچنین، حساسیت‌هایی که نسبت به آثار موجود در موزه هنرهای معاصر تهران وجود دارد، باید سبب شود تا هر چه زودتر مدیرکل هنرهای تجسمی و مدیر موزه هنرهای معاصر تهران بر سرکار بیایند تا حداقل در چنین شرایطی، سرعت عمل لازم وجود داشته باشد.