الهام فلاحی و اساطیری که با مواد بازیافتی جان می گیرند

الهام فلاحی را یکی از محیط زیستی ترین هنرمندان خاورمیانه می خوانند ، او که هنر و نقاشی را آکادمیک فراگرفت در آثارش قصه هایی را روایت می کند که برای مخاطب امروز شنیدنی ست؛ قصه ی تصویری او از دنیای نادیده هاست، اساطیری که در همه دوران ها با راز آلودگی، ستایش و تفسیر شده اند و این روزها از ایران تا آمریکا با اقبال روز افزون روبرو می شوند.

ایران آرت:  الهام فلاحی متولد ۱۳۵۸ تهران ، هم از منظر تکنیک منحصر به فرد آثارش و هم ارائه کانسپت مفهومی چند وجهی، نگاه ها را به خود جلب کرده بود، 

او هنر و نقاشی را آکادمیک فراگرفت اما پیش از ورود به دانشگاه نخستین تجربیاتش از نقاشی را زیر نظر عموی خود که شاعر و نقاش بود فراگرفت. الهام سال ۱۳۸۱ کارشناسی نقاشی و سال ۱۳۸۶ کارشناسی ارشد نقاشی را از دانشگاه اخذ کرد.

الهام فلاحی را یکی از محیط زیستی ترین هنرمندان خاورمیانه می خوانند زیرا همه مجسمه ها و نقاشی های دو دهه اخیر او با بازیافت پلاستیک ها میباشد او با آگاهی سازی و همکاری اطرافیان،گالریها و کارخانه ها قبل از اینکه پلاستیک ها به صورت زباله دربیایند و طبیعت برگردند انها را جمع اوری و بازیافت می کند .الهام معتقد است "هیچ چیزی دور ریختنی نیست بخصوص در زمانه ای که طبیعت ما در خطر است و منابع آن در حال اتمام."

او تمام متریالهایی که نتیجه مصرف گرایی و سرعت بین ولع و دلزدگی انسان است را بازیافت کرده و از میراننده ها زیبایی خلق می کند، او در همین راستا سال ۱۳۸۷ مقام اول مجسمه سازی جشنواره بین المللی هنر سبز را کسب کرد. 

علاوه بر این آنچه درباره الهام ناگفته مانده است این است که او در پروژه های هنری اش از مشارکت معلولان و کم توان های جسمی بهره می جوید و با حضور آنها در اتمسفر هنری تجربه ای متفاوت برای آنها خلق می کند. کسب مقام اول در رویداد استارتاپی کشوری، با عنوان نیازهای فناوری ویژه هنرمندان معلول در سال ۱۴۰۰ نمونه ای از این اتفاق است. 

جالب اینکه بعدترها، الهام ۱۸ سال نیز در مقام استاد در دانشگاه‌های هنر و دانشگاههای مخصوص هنرمندان معلول به دانشجویان طراحی فیگوراتیو، آناتومی و مجسمه سازی تدریس کرده است.

او که اولین نمایش انفرادی آثارش را سال ۲۰۰۳ در تهران دایر کرد، آخرین نمایشگاه انفرادی اش را سال ۲۰۲۳ در "گالری حمزیان پور و کیا" در لس آنجلس آمریکا دایر نمود و آثارش به صورت مستمر از موزه هنرهای معاصر تهران تا پاریس و لس آنجلس به تماشا بوده است.

بسیاری از مخاطبین و دنبال کنندگان آثار الهام که این روزها شیفته کانسپت خاص او هستند و مجسمه های بزرگ و خیره کننده او از خدایان اساطیری را با حیرت مکاشفه می کنند نمی دانند نخستین دوره آثار الهام نقاشی هایی طبیعت گرایانه با تمرکز بر درخت و پرندگان و البته آثار فیگوراتیو بود؛ این دوره در زمان تحصیل کارشناسی الهام ادامه داشت و با وجود فروش خوب شان ، در همان دوران متوقف شد چون خانم هنرمند به افق های دیگری می اندیشید.

اتفاقن جرقه نخست این رفرم مهم در هنگام تولید اثر برای پروژه پایان نامه دوره کارشناسی دانشگاه رخ داد: الهام به جهت علاقه وافر به بال پرندگان و حشرات تصمیم گرفت برای پروژه پایان نامه به طور ویژه روی فرم بال حشرات متمرکز شود و تلاش کند خوانشی میان آن‌ها و مجسمه های معاصر برقرار کند؛ در آن میان بال شفاف سنجاقک به نظرش جذابیت ویژه یافت و تصمیم گرفت آن را بسازد.

متریال های مختلف را امتحان کرد اما هیچ یک پاسخی که او می خواست را نمی دادند تا اینکه روزی توجهش به شفافیت بطری های پلاستیکی جلب شد، او از پدر راهنمایی خواست که چطور از بطری به بال برسد.

پدر الهام فلاحی که یکی از بنیان‌گذاران کارخانه بازیافت پلاستیک در تهران بود و الهام از کودکی با این آموزه آشنا بود که " هیچ چیزی در این دنیا دور ریختنی نیست ".

 اینجا لحظه رفرم هنری او بود، توجه به شباهت شفافیت بطری با بال سنجاقک نقطی عطفی در زندگی او شد و با راهنمایی پدر اولین مجسمه خود از یک حشره را با پلاستیک ساخت و دوره دوم مجموعه کاری این هنرمند جستجو گر و نو اندیش آغاز شد. و چون او در نقاشیهایش از پرتره و فیگور بهره میبرد، ساخت پرتره با همین متریال را اغاز کرد

مهارت فیگوراتیو الهام در نقاشی بسیار به کمکش آمد تا مجسمه هایش طراحی و شکل دقیق و آراسته داشته باشند؛ استقبال از این آثار چنان بود که او را مشتاق این راه کرد.

در آغاز این دوره روی ساخت پرتره های تک پرسناژ بزرگ نقاشی یا طراحی گونه با پلاستیک متمرکز شد که با اقبال شایان توجه بازار هنر روبرو شد و اکنون جمعی از مجموعه داران فرهیخته نمونه هایی از آن را نگهداری می کنند.

اما این سقف آرزوهای الهام نبود، درست وقتی که دید میزان تقاضا برای ساخت پرتره های تک پرسناژ هر روز بیشتر و بیشتر می شود به بازار هنر اعلام کرد، دیگر پرتره نمی سازد ؛ " دستکم فعلا دیگر پرتره نمی سازم" و تا زمان انتشار این متن نیز هرگز پرتره نقاشی پلاستیکی نساخته است.

رویای تازه او جان بخشی به فلسفه انسان های باستان درباره لحظه آفرینش و تجسم بخشی به خدایان اساطیری بود، آن هم البته با پلاستیک و در ابعاد بزرگ.

قصه ها و روایت هایی که برای مخاطب امروز شنیدنی ست؛ قصه تصویری او از دنیای نادیده ها، اساطیری که در دوران باستان با راز آلودگی، ستایش تفسیر شده اند.

کانسپت های حیرت انگیز "لدا و قو " ، آناهیتا، "بن دهش " ، آدم و حوا ؛ الهام فلاحی را وارد دوره سوم کاری اش کرده بود و خودش هم انتظار چنین واکنش مثبتی را نداشت.

او در موقعیتی قرار گرفت که ایده و ذهنیتش از اثر را به خریدار توضیح می داد، ایده اثر به فروش می رسید و بعدتر کار خلق می شد ، روندی که اکنون هم در پروژه های بزرگ او ادامه دارد.

"بندهش" [ لحظه خلقت آغازین ] مجموعه ای شگفت انگیز از ۶ فیگور در هیبت اساطیر و دهها ریز المان، که تمام خدایان مانند سپندان ، اهورامزدا و ... را با پلاستیک های جمع آوری شده از سواحل جنوب ایران ساخته شده ، در اینستالیشن ی خیره کننده در " کلکسیون رها گالری " نگهداری می شود آخرین اثر از دوره سوم کاری الهام فلاحی محسوب می شود.

پس از پاندمی کرونا و در پی مهاجرت الهام به آمریکا، رنگ ها به فضای کارهای او علاوه می شوند و این گونه دوره چهارم کاری او آغاز شده است.

" بهرام و آزاده " که بازخوانی یک قصه ادبی پرکشش و جذاب عاشقانه ایرانی ست ، نخستین اثر الهام در دوره چهارم است که رنگ ها در آن جولانی باشکوه دارند.

قصه الهام فلاحی و نو آوری های هنری اش با مواد بازیافتی همچنان ادامه دارد و او امروز خود را برای صحنه های تازه مهیا می کند ...

آثار الهام فلاحی در گنجینه های معتبری در آمریکا، اروپا و ایران حضور دارد : کلکسیون رها گالری ایران-دوبی، مجموعه بنیاد مرتضوی ایران-امریکا، موزه گالری دیدی ایران، مجموعه درخت بلوط امریکا، مجموعه شهر پاک امریکا، مجموعه دانگ چین، گالری مرمر امریکا، گالری ریرا دوبی و چندین مجموعه ی شخصی در ایران،فرانسه، اتریش،کانادا،امریکا و چین از این جمله اند.

قیمت آثار الهام فلاحی در این سال ها روند رو به شد جالب توجهی دارد ؛ آثار بسیار کوچک او مانند یک گل رز در اشل واقعی ۲۵۰۰ دلار و مجموعه های بزرگ او شامل چندین فیگور ۲۴۰ هزار دلار در اتلیه شخصی هنرمند ،گالری ها و اکسپوها به فروش رسیده است.

آثار الهام دو بار در حراجی ها ارائه شده است، دی ماه ۱۳۹۸ در حراج تهران، اثر " جنگ رخش و همای" او با همین مواد بازیافتی در ابعاد 120×100×150سانتیمتر که سال ۱۳۹۶ خلق شده بود چهار برابر قیمت پایه حدود۲۲ هزار دلار [ ۲۴۰ میلیون تومان] چکش خورد.

اثر کوچکی از الهام در ابعادcm ۵۰-۴۰-۳۰ با عنوان سردیس اسب در حراج Map آمریکا در سال ۱۴۰۰ به قیمت ۱۰ هزار دلار چکش خورده است.