فیگو بیرجندیان و استعارهای از اسطوره های شرقی
زیبایی این اثر نه در بازنمایی جهان بیرونی، بلکه در زبان بصری مستقل آن و قدرت انتقال احساسات ناب و خاموش هنرمند نهفته است.
ایران آرت: از فیگو بیرجندیان اثری زیبا و چشم نواز را بررسی می کنیم که در ابعاد ۱۲۰×۱۵۰ سانتی متر با تکنیک ترکیب مواد روی بوم در سال ۲۰۱۹ خلق شده و در کلکسیون علی سقراطی نگهداری می شود.
نقاشی پیشرو، با پویایی و انرژی انفجاری فرمها و رنگها، جلوهای از زیباییشناسی اکسپرسیونیسم انتزاعی با زبان خاص فیگو را بازتاب میدهد.
حضور جسورانه رنگهای درخشان در پسزمینهای فیروزهای، مخاطب را درگیر بازی بصری پرتنش و در عین حال رهاییبخش میکند.
زیبایی این اثر نه در بازنمایی جهان بیرونی، بلکه در زبان بصری مستقل آن و قدرت انتقال احساسات ناب و خاموش هنرمند نهفته است.
از منظر ترکیب بندی، فرم کلی نقاشی از دو بخش مرکزی در هم تنیده تشکیل شده که با ضربات متراکم رنگ و حرکات سیال، فضایی پرهیجان را پدید آورده است. تقارن نسبی بین دو توده رنگی در مرکز کادر، نوعی توازن بصری ایجاد کرده، اما نقاش با خطهای سیاه پرشتاب و لکههای پاشیدهشده، آگاهانه این تعادل را مختل کرده است. این تضاد بین نظم و بینظمی، یکی از ویژگیهای شاخص در ترکیببندی این اثر است.
پالت رنگی اثر بسیار غنی، درخشان و گسترده است:
رنگهای سرد (آبی، بنفش، فیروزهای، سبز) و گرم (قرمز، نارنجی، زرد) در کنار هم قرار گرفتهاند و خوانش و تضادی پرشور را میآفرینند.
رنگ سیاه، با خطوط تند و کالیگرافیکمانند، ساختاری تجسمی به آشوب رنگی بخشیده است.
پسزمینهی یکدست فیروزهای، همچون بوم آرامی عمل میکند که انرژی آزادشدهی رنگها را در بر میگیرد.
حضور لکههای سفید در مرکز، فضای نفسگیری ایجاد میکنند تا نگاه بیننده در میان طوفان رنگی مکث کند.اثر می گوید کنش نقاشانه ای با سویه فی البداهگی، ضربههای سریع و مستقیم نقشه هنرمند در آفرینش این کار بوده است؛ بافتهای متراکم و خطوط برجسته نشان از لایهگذاریهای متعدد دارد که عمق و حجم بصری اثر را دوچندان کرده است.
این اثر فاقد بازنمایی مستقیم از اشیاء یا انسان است و در عوض، جهان درونی و ناخودآگاه هنرمند را نمایان میکند. اما در دل این انتزاع، مفاهیم زیر قابلتشخیص است:
دوگانگی و تقابل: حضور دو توده رنگی اصلی، شاید نمادی از تقابلهای بنیادین درونی یا هستیشناسانه باشد: زن/مرد، تاریکی/روشنایی، شور/تعقل.
هرج و مرج خلاق: خطوط بیقرار و رنگهای درهمتنیده، احساسی از انفجار ذهنی یا تجربهای عاطفی و انفجاری را القا میکنند.
زبان جایگزین: این نقاشی شاید تلاشی برای بازآفرینی زبانی تصویری باشد که فراتر از واژهها، با روان و ضمیر ناآگاه مخاطب ارتباط برقرار کند.
اثر حاضر را میتوان در سنت اکسپرسیونیسم انتزاعی قرار داد، با تأکید ویژه بر زیرشاخهی اکشن پینتینگ که در آن فرایند خلق اثر به اندازه نتیجه نهایی اهمیت دارد.
اما ویژگیهای خاص نقاشی فیگو بیرجندیان، آن را از نسخه غربی این جریان متمایز میکند:
تأثیرات فرهنگ و اسطورههای شرق در ساختار استعاری اثر حس میشود.
حرکات سیاه، حالتی خوشنویسانه دارند و گویی از سنت خط ایرانی-اسلامی الهام گرفتهاند.
این اثر در امتداد زبان تصویری شناختهشده فیگو بیرجندیان است:
کنش آزادانه با رنگ و فرم
ترجمه حس و شهود به زبان رنگین خط و لکه
بیان تجریدی اما با گرایش معنوی-شرقی
او در آثار خود، هنر مدرن غربی را با زیباشناسی عرفانی شرق درهم میآمیزد و به نوعی اکسپرسیونیسم انتزاعی شرقی دست مییابد.
در بافت هنر معاصر ایران، اثر بیرجندیان پلی است میان مدرنیسم جهانی و ریشههای بومی. او از الگوهای جهانی نقاشی معاصر بهره میگیرد، اما در عین حال، آن را با روح شرقی و ساختارهای فرهنگی منطقهای پیوند میزند.
در مواجهه با این اثر، مخاطب دچار تجربهای حسی میشود نه تحلیلی. نگاه در بطن رنگها غرق میشود، مسیر خطهای سیاه را دنبال میکند و گاه در پسزمینه آرام رنگ فیروزهای نفس تازه میکشد. این اثر در بیننده شور، آشفتگی و تأمل را همزمان برمیانگیزد.
نقاشی فیگو بیرجندیان، انفجار ناب احساسات است؛ بیواسطه، خالص و پرشور. او با مهارت، رنگ را به ابزاری برای مراقبه، خشم، شهود و بازی تبدیل کرده است. این اثر تنها نقاشی نیست؛ رخدادیست بصری و درونی، و دعوتی برای دیدن جهان نه از مسیر منطق، بلکه از مسیر احساس.
فیگو بیرجندیان، نخستین نمایشگاه نقاشی خود شامل گزیده سه سری از آثارش را بهمن ۱۴۰۳ در گالری آریانا تهران برپا کرد.
در این نمایشگاه همه آثار او به فروش رسید.
فیگو بیرجندیان متولد ۱۳۶۸ تهران، نقاش خود آموخته است که نقاشی را در بستر خانواده هنر دوست و تحت تاثیر محیط فراگرفته است.
فیگو پس از تحصیل در دانشگاه کانادایی دبی، نقاشی را حرفه ای دنبال میکند و روایت جذابش در ابعاد بسیار بزرگ توجهات نهادهای هنری را به خود جلب کرده است.
گفتنی ست این اثر زیبا در کلکسیون مهندس علی سقراطی نگهداری می شود:
