اسپیلبرگ از کارگردان های غیرآمریکایی شکست می خورد؟/ جین کمپیون و قدرت سگ تاریخ می نویسند؟/ کنت برانا و پیتزای شیرین بیان عزیز کرده های اسکار را شوخی نگیرید/ پیش بینی های جذاب اسکار کارگردانی
چه کسی اسکار بهترین کارگردان سال را همراه خود به خانه خواهد برد؟
ایران آرت: همشهری نوشت: چه کسی اسکار بهترین کارگردان سال را همراه خود به خانه خواهد برد؟
پاسخ دادن به این پرسش چندان ساده نیست و عموم منتقدان این روزها در این مورد اظهارنظرهای متفاوتی میکنند.
از یکسو در بین فیلمهایی که سال ۲۰۲۱ اکران عمومی شد نمیتوان فیلمی پیدا کرد که هنر کارگردانی آن برجسته و متفاوت از بقیه باشد و از سوی دیگر، نام نامزدهای امسال رشته بهترین کارگردانی افرادی را معرفی میکند که قبل از این بارها در مراسمها و جشنواره های سینمایی درخشش خوبی داشتهاند.
با وجود این در بین منتقدان و حرفهایهای سینما این پرسش هم مطرح شده که آیا استیون اسپیلبرگ میتواند امسال سومین اسکار بهترین کارگردانی را در دستان خود بگیرد؟
رقبای او در این رشته افرادی مشهور هستند و با فیلمهایشان دل از اعضای آکادمی اسکار ربودهاند. این در شرایطی است که سه فیلمساز نامزد شده این بخش، اصلیتی غیرآمریکایی دارند و یکی از آنها اصلا نمیتواند به زبان انگلیسی صحبت کند!
رسانهها از رقابتهای اسکار بهترین کارگردانی امسال بهعنوان نبردی نابرابر اسم میبرند. علت آن هم حضور اسپیلبرگ در بین نامزدهاست. آنها مینویسند این کارگردان اگر مشهورترین و مورد احترامترین فیلمساز تاریخ سینما نباشد، یکی از سهتای آنهاست. چنین چیزی کار بقیه نامزدها را برای رقابت اسکاری سخت میکند. به باور بسیاری نام اسپیلبرگ کافی است تا رایدهندگان آکادمی مرعوب اسم و شهرت او شوند و بقیه نامردها را نبینند.
اسپیلبرگ برای درام موزیکال «داستان وست ساید» نامزد اسکار شدهاست. این فیلم نسخه دوبارهسازی شده یک اثر کلاسیک دهه ۶۰میلادی به کارگردانی رابرت وایز است و بسیاری براین عقیده بودند چه دلیلی داشته اسپیلبرگ آن فیلم را دوبارهسازی کند.
البته فیلمساز گفته فیلمش بیشتر به داستان نمایش موفق صحنهای برادوی وفادار بوده تا فیلم وایز. اسپیلبرگ قبل از این دوبار برای «فهرست شیندلر» (۱۹۹۳) و «نجات سرباز رایان» (۱۹۹۸) اسکار بهترین کارگردانی را گرفته و پنج بار هم نامزد دریافت آن بودهاست. هشت بار نامزدی دریافت اسکار بهترین کارگردانی، نام او را در کنار بیلی وایلدر، فیلمساز کلاسیک تاریخ سینما قرار میدهد.
جین کمپین تنها فیلمساز زن حاضر در بین نامزدهاست. او بعد از موفقیت فراوان در جشنواره ونیز، امید زیادی به مراسم اسکار دارد. این خانم قبل از این برای «پیانو» اسکار بهترین کارگردان را گرفته و لقب اولین فیلمساز زن تاریخ سینما را دارد که موفق به دریافت این جایزه شده است. «قدرت سگ» این هنرمند استرالیاییتبار واکنشهای متفاوت منتقدان و تماشاگران حرفهای سینما را به همراه داشته است. در حالی که برخی این درام خانوادگی را اثری جذاب ارزیابی کردهاند، گروهی دیگر آن را فیلمی خستهکننده و اقتباسی ناشیانه از یک رمان پرخواننده معرفی میکنند.
کنت برانا برای انگلیسیها بسیار عزیز است. او با درام زندگینامهای مفرح «بلفاست» رقیب همکاران فیلمساز خود است. انتخاب رنگ سیاه و سفید برای فیلم نکتهای بوده که سخت به دل منتقدان نشسته است. عشق به سینما و تصاویر متحرک در داستان فیلم موج میزند و این مساله مورد توجه اعضای آکادمی قرار گرفتهاست. برانا که بهعنوان یک هنرمند شکسپیری شناخته و مشهور شدهاست با اسکار بیگانه نیست و تابهحال چند بار نامزد دریافت اسکار بهترین کارگردانی شدهاست. اهل فن احتمال موفقیت او در مراسم اسکار را کم میدانند.
پل تامس آندرسون هم از جمله فیلمسازان محبوب منتقدان و آکادمی اسکار است. فیلم تازه او «پیتزای شیرینبیان» هم مثل بلفاست درامی مفرح در ارتباط با هالیوود دهه ۷۰میلادی است. آندرسون در این فیلم از حالوهوای تاریخی آثار کلاسیک قبلیاش فاصله گرفته و زمان رخداد ماجراها را به زمانی جلوتر و معاصرتر آوردهاست. با همه اینها بعید به نظر میرسد اعضای آکادمی اسکار بابت این تغییرات امتیازی به فیلمساز بدهند.
انتخاب ریوسوکه هاماگوچی بهعنوان یکی از فیلمسازان شایسته نامزدی در رشته بهترین کارگردانی، تعجب بسیاری را برانگیخته است.
بدون توجه به ارزشها و امتیازاتی که «ماشینم را بران» او دارد، معرفی فیلمسازی ژاپنیزبان بهعنوان بهترین کارگردان آمریکایی در مراسم اسکار، بیشتر شبیه یک طنز به نظر میرسد. این در حالی است که ماشینم را بران در آمریکای شمالی با موفقیت زیادی همراه بوده و همین موفقیت و علاقه عمومی به فیلم، نام آن را وارد فهرست رشتههایی چون بهترین فیلم وکارگردانی کردهاست. با همه اینها، نباید فراموش کرد که اعضای آکادمی در دو سه سال گذشته علاقه عجیبی به محصولات قاره آسیا و بهخصوص کره و ژاپن پیدا کردهاند و ابایی از اهدای جوایز اصلی خود به ساختههای جنجالی این کشورها ندارند. اگر امسال اسکار بهترین کارگردانی به این فیلمساز ژاپنی داده شود (که گروهی سخت بر این باورند که چنین اتفاقی در شب اهدای مراسم رخ خواهد داد)، تاریخ آکادمی اسکار یکبار دیگر با اتفاقی عجیب روبهرو خواهد شد. البته آکادمی اسکار با نوع اهدای جوایز دو سال اخیر خود نشان داده که آمادگی اجرای چنین اتفاقات پیشبینی نشده و شگفتانگیزی را دارد.
همه این تحلیلها و اظهارنظرها در حالی است که بسیاری از تحلیلگران و دستاندرکاران سینمایی میگویند بهجای نظردهی و خطدهی بهتر است تا شب برپایی مراسم سالانه اسکار صبر کرد و نام برندگان را از زبان مهمانانی که پاکتهای دربسته اسامی برندگان را باز و نامها را اعلام میکنند، شنید.