بیتا وکیلی | قیمت آثار بیتا وکیلی
بیتا وکیلی و گرامی داشت انسان وقتی انسانی در نقاشی نیست/تحلیل یک اثر
در نقاشی های بیتا وکیلی، انسان حضور فیزیکی ندارد اما او می گوید مجموعه "گنج بان" در ستایش انسان است؛ انسان های ارزش آفرین که به زیبایی های زمین افزوده اند ...
ایران آرت: آزاده جعفریان: اثر بدون عنوان از مجموعه گنج بان که در ابعاد ۱۳۵ × ۱۹۰ سانتی متر با تکنیک ترکیب مواد روی بوم در سال ۱۴۰۳ خلق شده یکی از تأمل برانگیزترین آثار تازه بیتا وکیلی در سال های اخیر است.
این بانوی نقاش که سری آبستره های او رکوردهای جالب توجه در حراجی های کریستیز و تهران به ثبت رسانده است در سری گنج بان ، فیگوراتیو تر از همیشه است؛ او خودش می گوید این مجموعه در ستایش مثلث : هویت فرهنگی _ بناهای تاریخی و انسان های فرهنگی ست که اصل و بنیاد این میراث کهن بشری است.
در نگاه نخست این نقاشی بیتا وکیلی مفاهیمی چون نوستالژی ، گذر زمان و پیوند میان گذشته و حال را به نگاه مخاطب متبادر می سازد.
از منظر ساختار بصری اثر دارای ترکیبی هندسی و متقارن است که با یک صلیب مرکزی به دو بخش تقسیم می‌شود اما هسته مرکزی اثر که گویا برای گرامی داشت آن تک صندلی آرایه شده است، مانع انشقاق تصویری ست؛ همه این ساختار و تقاطع‌ها توسط بانوی نقاش طوری طراحی شده که نگاه بیننده را به نقطه‌ی مرکزی جلب می‌کند؛ آن صندلی نوستالژیک که پیداست نقطه طلایی و جان اثر است.
تحلیل پالت رنگی اثر ، نشانه های بیشتری به مخاطب اهدا می کند؛ این تابلو شامل طیف‌های آبی، خاکستری، و سبز است که توامان احساس هایی مانند سرما، غم، و نوستالژی را القا می‌کند. بخش مرکزی که فضای باغ و طبیعت را نشان می‌دهد، از رنگ‌های گرم‌تر برخوردار است.
در عین حال، استفاده از بافت‌های سنگ‌مانند و دیوار ترک‌خورده در پس‌زمینه، حس کهنگی، فرسایش، و از دست رفتن را تداعی می‌کند.
سبک اجرایی اثر به نوعی میان رئالیسم و آبستره در آمد و شد است، به این معنا که در بخش‌هایی واقع‌گرایانه [ مانند صحنه‌ی باغ] و در بخش‌هایی انتزاعی و ساختاریافته کار شده است.
لایه‌بندی‌های اثر، با ایجاد حس سه‌بعدی، عمق دیداری وسیعی به تصویر بخشیده و باعث ایجاد نوعی تضاد میان فضای ارگانیک عمق تصویر و پیش زمینه معماری صنعتی است.
تقابل بین طبیعت و صنعت حتمن یکی از آیکون های تحلیل کانسپت اثر است: نقاشی بیتا وکیلی، تضادی میان جهان طبیعی و جهان ساخته شده توسط انسان را نشان می‌دهد. این دوگانگی از طریق استفاده از مواد سخت و ساختارهای صنعتی در پس‌زمینه و حضور فضای سبز و نور در مرکز اثر قابل درک است.
دیوارهای ترک‌خورده و رنگ‌های سرد، به نوعی بیانگر خاطرات فراموش‌شده و زوال زمان هستند. در مرکز اثر، فضایی از باغ و طبیعت دیده می‌شود که به‌نظر می‌رسد دریچه‌ای به گذشته است و بیتا با خلق آن هاله تقدس بخش در قلب اثر تلاش دارد بگوید باید از آن مراقبت کرد.
ترکیب‌بندی این اثر شباهتی به نقاشی‌های سوررئالیستی دارد که در آن، یک فضای ذهنی یا رویاگونه خلق می‌شود. گویی اثر نوعی گذرگاه بین جهان واقعی و دنیای ذهنی است.
حس نوستالژی و غم غربت در این اثر مشهود است. به نظر می‌رسد که هنرمند در پی نمایش یک مکان گمشده در خاطرات است.
نوعی دعوت به درون‌نگری در اثر وجود دارد؛ گویی بیننده را به سفری درونی برای کشف معناهای پنهان دعوت می‌کند.
کنتراست میان فضای بسته و باز در اثر، می‌تواند بیانگر امید و رهایی از محدودیت‌های ذهنی نیز باشد.
اثر بیتا وکیلی نمونه‌ای از هنر معاصر است که با استفاده از ترکیب سبک ها و تکنیک‌های متنوع نقاشی و لایه‌بندی‌های بصری توانسته مفاهیمی چون اهمیت اهمیت و گرامی داشت نوستالژی را بیان کند. این اثر هم از نظر بصری جذاب و هم از نظر مفهومی قابل تأمل است، به‌گونه‌ای که هر بیننده می‌تواند با آن ارتباط شخصی و ذهنی برقرار کند.
_ گفته های بیتا وکیلی درباره این اثر
بیتا وکیلی خود درباره این نقاشی از مجموعه گنج بان می گوید:
این اثر را در پی دو دیدار از عمارت خانه موزه مقدم الهام گرفته ام؛ این بنای تاریخی زیبا در دوره قاجاریه [ بیش از یکصد سال پیش ] در قلب تهران، پایتخت ایران، توسط خاندان احتساب‌الملک و مقدم‌ها ساخته شد و اکنون زیر نظر دانشگاه تهران نگهداری می شود.
چند سال پیش که نخستین بار از این خانه دیدن کردم متوجه شکافی در دیوار شدم که دریچه ای بود به روی باغچه خصوصی صاحب این خانه، که گویا هر روز ساعتی در آن می نشست و با گل ها و گیاهان خلوت می کرد. از این شکاف یک صندلی قدیمی لهستانی دیده می شد که صاحب خانه روی آن می نشست و نفسی تازه می کرد؛ این صندلی برای من نماد انسانی یافته بود ، انسانی ارزش آفرین که بنای یک موزه را گذاشت که از در و دیوارش هویت ایرانی می بارد.
سه سال بعدتر که از این خانه موزه دیدن کردم، از این دریچه به باغچه سرکی کشیدم و دیدم از صندلی خبری نیست، گفتند صندلی خراب شده و دور انداختند!
افسوس و اندوه ، سبب خلق این اثر شد که ادای دین و گرامی داشتی برای انسان های بزرگ است؛ انسان هایی که به این دنیا زیبایی های گران بها اضافه کرده و هویت ایرانی را شکل داده اند.
این اثر از سری" گنج بان" است که تلاش دارد از زاویه معماری و بافت تاریخی فرهنگی هنری کمتر شناخته شده نوری بیندازد به هویت فرهنگی ایرانی که شناسنامه و اصالت این خاک و همه ماست.
همین بناهای تاریخی ست که با وجود قرن ها تهدید و تحمیل های مختلف، ایران را به عنوان یکی از معدود تمدن های بشری زنده و پویا بازگویی می کنند.
از این فراتر ، انگشت اشاره مجموعه "گنج بان" به انسان های فرهیخته ای ست که این بناها و دیگر ارزش های معنوی را ساخته اند و انسان های ایثارگر دیگری که در طی سالیان دراز از آن نگهداری کرده اند.
"آن صندلی" برای من نماد انسان های هویت ساز و تمدن آفرین بود و فقدانش تلنگری به من زد تا از این طریق از آنها قدرشناسی کنم.
انسان های ایرانی، آنها هستند که هویت و اصالت آفریده اند، دستاوردهای آنهاست که این شناسه تاریخی را ساخته اند و باید یاد و نام آنها را مانا ساخت.
انسان ها خیلی زودتر از اشیا و بناها از بین می روند و باید قدر آنها را بسیار دانست.
فرم صلیب وار پیرامون آن صندلی که بدان تقدس بخشیده تلاش نقاشانه من است برای تذکر دادن به اهمیت گرامی داشت انسان های ارزشمند ؛ از پدرم تا همه پدران ، از مادرم تا همه مادران. این نخستین اثر از سری گنج بان است و در کل این سری این ذهنیت و دیدگاه جریان دارد.
گفتنی ست بیتا وکیلی که سال میلادی تازه را با نمایش آثارش در دو آرت فر فرانکفورت و مسکو آغاز کرده است ، در حراج کریستیز شش فروش جالب توجه دارد:
در ۱۸ آپریل ۲۰۱۲ اثر بیتا وکیلی با عنوان " رویای نیویورک " رکورد ۴۵ هزار دلاری برای او خلق کرد؛
در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۴ اثر بدون عنوان او ۴۰ هزار دلار؛ اکتبر ۲۰۱۱ اثر بدون عنوان دیگری از بیتا ۳۵ هزار دلار، اکتبر ۲۰۱۰ اثری با عنوان " این من هستم" ۳۱ هزار دلار، آپریل ۲۰۱۱ تابلوی بدون عنوان ۲۶ هزار دلار و ۲۷ آپریل ۲۰۱۰ اثر بدون عنوان بیتا وکیلی ۲۵ هزار دلار چکش خورد.
نقاشی های بیتا وکیلی تاکنون در ده دوره حراج تهران حضور داشته و ضمن فروش صد در صدی همه آثار در همه دوره ها، آخرین رکورد فروشش با اثر سه لتی از مجموعه "باغ تاریخ" در بیستمین دوره این رویداد هنری در تیرماه ۱۴۰۳ به قیمت ۵۵۰ میلیون تومان چکش خورد
آثار بیتا وکیلی در گنجینه های مهمی مانند بانک پاسارگاد، بانک گردشگری، و معتبرترین مجموعه داران ایرانی مانند بنیاد فرجام دبی ، کلکسیون محمدرضا قائم مقامی [ رها گالری کالکشن [، کلکسیون زنده یاد پرفسور فیروز نادری ، مجموعه جلیل خسروشاهی و ... نگهداری می شود.
