مروارید شعر ؛ ۲۴سال پس از درگذشت سلطان بن علی العویس

سلطان العویس: درهای دفتر من به روی همه باز است، بدون بوروکراسی یا موانع، و نه منشی. من به مردم گوش می دهم، از نظرات آنها استقبال می کنم و به پیشنهادات و شکایات آنها گوش می دهم. تیم من می‌داند که اعتماد، سنگ بنای روابط ما با دیگران را تشکیل می‌دهد و آن‌ها وقف حفظ این اعتماد هستند. این رویکرد، کار ما را به ادغام لذت‌بخش شعر و فرهنگ تبدیل می‌کند و ارتباطات معناداری را با دیگران تقویت می‌کند.

ایران آرت : رسانه هنر امروز خاورمیانه ArtDayME نوشت:  امروز چهارم ژانویه، سالروز درگذشت شاعر پرآوازه دنیای عرب، سلطان بن علی العویس (۱۹۲۵_۲۰۰۰ ) است که به باور بسیاری از تئوریسین ها به عنوان یکی از پیشگامان رنسانس در امارات متحده عربی شناخته می شود و سهم قابل توجهی در قلمروهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این کشور داشته است. 

این سالگرد مصادف است با نامگذاری سال ۲۰۲۵ توسط یونسکو به عنوان سال بزرگداشت صدمین سالگرد تولد شاعر مشهور اماراتی سلطان بن علی العویس، که در سال ۱۹۲۵ به دنیا آمد. 

این تصمیم پس از بررسی و ارزیابی کامل پرونده سلطان بن علی العویس شاعر، ارائه شده توسط کمیسیون ملی آموزش، فرهنگ و علم امارات در چهل و دومین نشست کنفرانس عمومی یونسکو، اتخاذ شد. 

اقدام برای بزرگداشت صدمین سالگرد سلطان بن علی العویس به عنوان یکی از برجسته‌ترین ابتکارات یونسکو به احترام نمادهای فرهنگ اصیل در سراسر جهان که سهم قابل توجهی در حوزه‌های مختلف اندیشه، دانش و علم داشته‌اند، اختصاص دارد. 

بنیاد فرهنگی سلطان بن علی العویس با دقت پرونده گسترده ای را به شرح زندگی شاعر فقید سلطان بن علی العویس (۱۹۲۵_۲۰۰۰ ) برای ارائه به یونسکو گردآوری کرد. کمیسیون ملی آموزش، فرهنگ و علم امارات از صمیم قلب این ابتکار مهم را تأیید و حمایت کرد و فعالانه از این پرونده حمایت کرد.

 این تلاش مشترک به ثمر نشست و منجر به نامگذاری سال ۲۰۲۵ به عنوان سال بزرگداشت صدمین سالگرد شاعر سلطان العویس شد.

تولد در شارجه 

سلطان بن علی العویس سلطان بن علی بن عبدالله العویس در سال ۱۹۲۵ در شهر الحیره در شارجه متولد شد و تحصیلات اولیه خود را در آنجا گذراند.

 او از خانواده ای از تاجران مروارید است و پدرش علی بن عبدالله العویس از تاجران ماهری مروارید (معروف به تواشین) بود. سلطان العویس راه پدرش را دنبال کرد و در تجارت مروارید شرکت داشت و در عین حال به تجارت های مختلف دیگر دست می زد و بین هند و امارات سفر می کرد.

شعر میراث خانوادگی ، شاعری از ۲۲ سالگی

 نسب او که در خانواده‌ای بزرگ شد که به شدت به ادبیات و فرهنگ علاقه داشتند، چندین شاعر، پژوهشگر و نویسنده از جمله سالم بن علی العویس، عمران العویس، احمد علی العویس و دیگران را در خود جای داده است. 

سلطان بن علی العویس سفر شعری خود را در سال ۱۹۴۷ وقتی ۲۲ سال داشت، آغاز کرد و اولین شعرش در مجله لبنانی الورود در بیروت در سال ۱۹۷۰ منتشر شد و بعدتر تأثیر ماندگاری از خود بر جای گذاشت. 

او که به عنوان یکی از شاعران برجسته در امارات متحده عربی مورد احترام است به عنوان پل ارتباطی بین دو نسل نویسندگان و شاعران عمل کرد و به عنوان پیشگام در میان شاعران عاشق در منطقه ایستاد.

 آثار شاعرانه سلطان العویس به شدت در میان مخاطبان مختلف طنین انداز شد که نشان دهنده صداقت و درون گرایی قلبی او بود. سلطان العویس که به دلیل عمق عاطفی عمیق شعرش تجلیل شده است، به عنوان یک چهره برجسته در صحنه شعر منطقه به حساب می آید و آثار او با افراد با پیشینه های مختلف طنین انداز می شود. 

یکی از آثار مشهور او «آینه های خلیج» است که در سال ۱۹۸۵ در بیروت منتشر شد و دیوانی (مجموعه اشعار) با عنوان «دیوان سلطان العویس: مجموعه کامل ۱۹۹۳» انتشار یافت. 

طبق مطالعات آکادمیک، او در زمره نسل دوم شاعران الحیره قرار گرفت که شامل او شاعر شیخ صقر القاسمی (1924 - 1994) و شاعر خلفان بن مصبیح (1923 - 1946) بود.

 سهم سلطان العویس در ادبیات به طور گسترده توسط منتقدان و محققان مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفته است. این مطالعات در کتابی با عنوان «سلطان العویس: تاجری که شعر را دوست داشت» توسط اتحادیه نویسندگان امارات منتشر شده است. 

العویس در طول زندگی خود، تجلیل ها و افتخارات متعددی دریافت کرد که مهمترین آنها توسط مرحوم شیخ زاید بن سلطان آل نهیان بنیانگذار امارات متحده عربی در سال ۱۹۹۶ وقتی سلطان شاعر ۷۱ ساله بود انجام پذیرفت؛ استاد شاعر در کنار اعلیحضرت، اعضای شورای عالی و حاکمان امارات مورد ستایش بسیار قرار گرفت و از یک عمر تلاش او در حمایت از پیشرفت اتحادیه و تقویت رنسانس امارات تقدیر شد. 

جایزه العویس از سال ۱۹۸۷ در ۶۲ سالگی سلطان

سال ۱۹۸۷ سلطان العویس به پاس تجلیل و قدردانی از نویسندگان، متفکران و دانشمندان عرب تصمیم گرفت جایزه‌ای به نام خود را با هدف تجلیل و تشویق نویسندگان برجسته عرب و به رسمیت شناختن نقش محوری آنها در پیشبرد علم تأسیس کند تا به سهم خویش چشم انداز فکری ملت عرب را تقویت کند.

 ابتکار او با اعطای جایزه فرهنگی سلطان بن علی العویس به عنوان یک جایزه مستقل به اوج خود رسید. 

انجمن نویسندگان امارات متحده عربی جایزه تازه تاسیس را به رسمیت شناخت و بر انتصاب اولین دبیرخانه عمومی خود نظارت کرد. 

در سال ۱۹۹۲ ، جایزه با تحول مثبت روبرو و به یک بنیاد فرهنگی مستقل تبدیل شد و همین نام را حفظ کرد.

 این انتقال به طور رسمی منجر به تأسیس بنیاد فرهنگی سلطان بن علی العویس بر اساس فرمان شماره ۴ امیری در ۲۱ مارس ۱۹۹۴ توسط مرحوم شیخ مکتوم بن راشد آل مکتوم شد.

جهان بینی سلطان العویس 

سلطان العویس در مصاحبه ای با نویسنده معروف، شوقی رفیع که در شماره دسامبر ۱۹۹۳ مجله العربی منتشر شد، گفته است:

 " از اواسط دهه ۱۹۴۰ ، ما در گروه هایی متشکل از شاعران، نویسندگان و دانشمندان کشورهای مختلف عربی جمع می شدیم. . مجالس ما به تقویت ارتباطات و تقویت روابط از طریق دانش و فرهنگ اختصاص داشت. از طریق تجارت و فرهنگ، ما به دنبال کشف خودمان و درک منظره جهانی اطرافمان، کاوش در میراث خود و تفکر در آینده خود بودیم. گردهمایی‌های ما طوری طراحی شده بودند که فقط جلسات فرهنگی معمولی باشند.

مسئولیت من در انتخاب فرد مناسب و قرار دادن او در موقعیت مناسب است. از طریق تجارب انباشته، فرد در درک افراد، تشخیص انتخاب های درست و قرار دادن آنها به درستی مهارت بیشتری پیدا می کند. من تیمی متشکل از افراد محترم و دلسوز را رهبری می کنم.

درهای دفتر من به روی همه باز است، بدون بوروکراسی یا موانع، و نه منشی. من به مردم گوش می دهم، از نظرات آنها استقبال می کنم و به پیشنهادات و شکایات آنها گوش می دهم. تیم من می‌داند که اعتماد، سنگ بنای روابط ما با دیگران را تشکیل می‌دهد و آن‌ها وقف حفظ این اعتماد هستند. این رویکرد، کار ما را به ادغام لذت‌بخش شعر و فرهنگ تبدیل می‌کند و ارتباطات معناداری را با دیگران تقویت می‌کند."

این روزها بنیاد سلطان العویس ۲۴ سال پس از درگذشت این مرد بزرگ ، در خیابان الرقه در منطقه دیره در قلب دبی، تلاش پرثمری دارد بنا به رویه او این بنیاد اداره شود؛ اعتلای جایزه العویس در دنیای عرب، برپایی برنامه های هنری فرهنگی متنوع جریان ساز و نام گذاری سال ۲۰۲۵ توسط یونسکو به نام سلطان العویس در زمره دستاوردهای بزرگ این بنیاد است.