موزه هنرهای معاصر تهران، عباد رضا اسلامی، علی محمد زارع، بهرنگ صمدزادگان
عباد رضا اسلامی: سال آینده گنجینه موزه به صورت دائمی به نمایش درمی آید/ بهرنگ صمدزادگان: برپایی بینال ها در موزه عیار بین المللی آن را پایین می آورد
عباد رضا اسلامی و بهرنگ صمدزادگان در موزه هنرهای معاصر تهران از نمایشگاه مینی مالیسم و کانسپچوال آرت گفتند و به پرسش های خبرنگاران پاسخ گفتند.
ایران آرت: تور نمایشگاهی مینی مالیسم و کانسپچوال آرت ویژه خبرنگاران داخلی با دیدار و گفت و گوی عباد رضا اسلامی کولایی، رئیس موزه هنرهای معاصر تهران آغاز شد.
در این نشست علی‌محمد زارع، مشاور عالی موزه هنرهای معاصر و بهرنگ صمدزادگان کیوریتور نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوال آرت» و حسن نوفرستی،مدیر روابط عمومی موزه نیز حضور داشتند.
عباد رضا اسلامی با اشاره به نمایشگاه مینی مالیسم و کانسپچوال آرت گفت: ایده برگزاری این نمایشگاه متعلق به آقای صمدزادگان بود و همکاران عزیز من هم برای برپایی این نمایشگاه بسیار تلاش کردند. یکی از ویژگی‌های مهم این نمایشگاه پاسخگویی به پرسش‌های پژوهشگران است. بسیاری از پژوهشگران و دانشجویان هنر برای دیدن این آثار هنری راهی کشور‌های دیگر می‌شوند و این نمایشگاه می‌تواند بخشی از نیاز آن‌ها را پاسخ دهد.
اسلامی درباره سایت موزه گفت: بعد از مرمت موزه سایت آن از دسترس خارج شد. نگاهی که امروز در موزه‌های برتر دنیا به سایت موزه‌ها می‌شود تغییر کرده و ما در حال بررسی هستیم که چه ظرفیت‌هایی لازم است و چه دسترسی‌هایی باید در سایت باشد که محققین بتوانند از آن استفاده کنند. امیدوارم تا سه ماه آینده بتوانیم با ظرفیت نسبتاً خوبی سایت را بالا بیاوریم.
او درباره آثاری که برای اولین بار در این مجموعه به نمایش درآمده است و گالری‌های دائمی گنجینه موزه گفت: در ثبت و نگهداری آثار زحمت زیادی کشیده شده است ولی خوانشی که محقق و کیوریتور نمایشگاه دارد باعث می‌شود اثری از گنجینه بیرون بیاید و دیده شود. بنابراین آثاری که تا به حال دیده نشده‌اند در نمایشگاه‌های قبلی به دلایل مختلف مورد توجه قرار نگرفته بودند. ما سعی داریم به زودی موزه دایمی را تشکیل دهیم و سه گالری به نمایش ادواری گنجینه موزه اختصاص پیدا کند.
بهرنگ صمدزادگان نقاش ، استاد دانشگاه و کیوریتور نمایشگاه مینیمالیسم و کانسپچوال آرت در ادامه این نشست گفت: اهمیت این نمایشگاه به دلیل محتوایی است که برای طیف وسیعی از افراد تأمین می‌کند. ما در قبال نسل جدید هنرمندان و نسل‌های بعدی مسئول هستیم و باید خوراک پژوهشی مطالعاتی و دیداری خوبی برایشان تأمین کنیم. فکر می‌کنم آخرین بار که یک نمایشگاه تقریباً کامل از گنجینه موزه برگزار شد به اواخر دهه هفتاد برمی‌گردد و کسانی که آن زمان کوچک بودند دیگر فرصتی نداشتند این آثار را ببینند. به عنوان معلم بار‌ها دیده‌ام که هنرمندان جوان بسیار کار می‌کنند تا پولی برای سفر و دیدن موزه‌های خارجی فراهم کنند، اما موزه هنرهای معاصر بسیار غنی است و نمایش آثار گنجینه آن می‌تواند پاسخگوی نیاز آن‌ها باشد.
او با اشاره به اهمیت نمایشگاه مینی مالیسم و کانسپچوال آرت گفت: این نمایشگاه از جنبه تاریخ هنری اهمیت دارد زیرا به دو جریانی می‌پردازد که در گذر از هنر مدرن به پست مدرن بسیار تأثیرگذار بودند. در این نمایشگاه آثار افرادی به نمایش درآمده است که در بالاترین درجه هنری قرار دارند و به آن‌ها نوابغ دهه ۶۰ گفته می‌شود. از دهه ۷۰ شمسی به این طرف تب مینی مال و کانسپچوال در ایران هم داغ شد و بدون اینکه مفاهیم را بشناسیم، تجربه‌های خام دستانه‌ای شکل گرفت و این موضوع در ارتباط با سایر جریان‌های تاریخ هنر نیز صدق می‌کند.
بهرنگ صمدزادگان: های و هوی برای هنر فایده‌ای ندارد
بهرنگ صمدزادگان پرسش شد: «برخی از آثار گنجینه حدود ۴۵ سالی است که در مخزن نگهداری شده و دسترسی به کاتولوگ یا سایتی هم وجود نداشته تا آثار این گنجینه بتواند از سوی محققان و علاقه‌مندان مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. شما به عنوان یک هنرمند هیچگاه مطالبه‌ای در این زمینه انجام داده‌اید؟ فرض کنید دانشجویی طالب باشد تا روی آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران مطالعه انجام دهد. با توجه به اینکه در این راستا صرفا روش قدیمی نامه‌نگاری وجود دارد، چرا کمتر هنرمندی را می‌بینیم که با نگاه مطالبه‌گری خواستار تغییر شرایط باشد؟ »
صمدزادگان در پاسخ به این پرسش ایسنا اظهار کرد: «من فکر می‌کنم به هر حال ما باید دست به دست هم بدهیم و جریان درست کنیم. من همیشه در دوران دانشجویی خودم به عنوان دبیر انجمن صنفی خیلی هم دانشجوی پر سر و صدا و شلوغی بودم و همیشه هم به دنبال مطالبه‌گری بودیم. از گازوئیل خوابگاه گرفته تا نمایشگاه موزه. ولی به هر حال ما باید فکر کنیم و مجموعه‌ای از آرا و مطالبات را در کنار هم قرار دهیم تا جریان درست کنیم.»
او ادامه داد: «من خیلی برای دانشجو یا حتی کسی که هدف مشخصی از پژوهش خود ندارد، مناسب نمی‌دانم که به گنجینه دسترسی داشته باشد. مگر اینکه فردی پروپوزال پژوهشی داشته باشد. دلیلی ندارد که مطالباتمان را تک‌سویه کنیم و بگوییم که ما می‌خواهیم روی گنجینه مطالعه کنیم. باید مجموعه مطالبات را آن چیزی تعریف کنیم که واقعا جریان هنری ایجاد می‌کند.»
این هنرمند اضافه کرد: «من ترجیح می‌دهم در اینگونه مواقع از چیزی که های و هوی درست می‌کند پرهیز کنیم؛ چراکه برای هنر فایده‌ای ندارد. بیشترین مطالبه‌ای که ما می‌توانیم داشته باشیم، نمایشگاه‌هایی از جنس مینیمالیسم و کانسپچوال آرت و داشتن یک موزه فعال است. موزه هنرهای معاصر در همه جای دنیا یک قلب پویا برای جریان هنری است و وقتی ما مطالبه یک جریان پویا کنیم، همه این اتفاقات رخ می‌دهند.»
او با اشاره به اثری که در جریان این نمایشگاه کشف شده، اظهار کرد: «در این نمایشگاه برای مثال ما تصادفا اثری کشف کردیم با عنوان «پیشرفت» که چهار مورد از آن به سفارش موزه‌ها ساخته شده است. این یعنی یک اثر تاریخی دقیقا یک هفته پس از پیروزی انقلاب وارد ایران شده و سپس به کنار گذاشته شده و فراموش شده است و حتی گردانندگان قبلی موزه هم نمی‌دانستند که این کار کجا بوده و اصلا چه کسی آن را سفارش داده است؟»
او ادامه داد: «ما زمانی که می‌خواهیم یک موزه فعال داشته باشیم، این اتفاقات رخ می‌دهند اما باید توجه کنیم که مطالبات درستی داشته باشیم و توقع داشته باشیم همه نیازهایمان برطرف شوند؛ برای مثال در اطراف موزه هنرهای معاصر تهران هیچ جایی که برای نشستن یا جمع شدن باشد، نمی‌بینید. در هر موزه هنری در پایتخت دور تا دور آن پر از اماکنی مانند کافه هست چون سودآوری دارد و موزه‌ها برای کل حلقه شهری سودآوری دارند. به نظرم مطالبه ما باید یک موزه فعالی باشد که به مطالبات هنری کمک می‌کند. »
صمدزادگان افزود: چیزی که می‌تواند هنر ایران را جهانی کند و موزه هنرهای معاصر را در سطح جهانی مطرح کند داشتن یک رویکرد پژوهشی است و اینکه ما نسبت به هنر معاصر جهان اعلام موضع کنیم. یعنی نه بی‌تفاوت از کنار جریان‌های هنری رد شویم و نه ستایشگر آن‌ها باشیم. متأسفانه در هیچکدام از بینال‌ها و رویداد‌های جهانی نشانی از هنرمندان ایرانی دیده نمی‌شود و مقاله‌ای از ایران نیز منتشر نمی‌شود. دلیل این موضوع آن است که هنر معاصر ایران هنوز نتوانسته خودش را به شکل قابل توجهی مطرح کند. امیدوارم این نمایشگاه بستری باشد که نسبت به تاریخ هنر جهان اعلام موضع کنیم. با دیدن این نمایشگاه بخشی از تب داغ کانسپچوال و مینیمال می‌تواند به موضع مخالف و منتقد تبدیل شود و خیلی افرادی که این آثار را فقط بر اساس عکس آن‌ها ستایش می‌کردند، ممکن است الان آن‌ها را نقد کنند و اینگونه است که ما به یک دیدگاه در تاریخ هنر می‌رسیم.
او با بیان اینکه موزه هنرهای معاصر در همه جای دنیا یک قلب پویا برای جریان هنری است، گفت: ما باید از موزه مطالبه نمایشگاه‌های پژوهشی از گنجینه موزه داشته باشیم. موزه اگر پویا و فعال باشد می‌تواند بر جریان هنری ما تأثیر بگذارد. متأسفانه سال‌ها در موزه هنرهای معاصر تهران نمایشگاه‌های متعدد و دوسالانه‌ها برگزار می‌شد، زیرا فصای نمایشگاهی مناسب دیگری نداریم، اما این کار‌ها فعالیت اصلی موزه را مختل می‌کند. گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در رنکینگ موزه‌های دنیا رتبه بسیار بالایی دارد، اما وقتی همه توقع داشته باشند در موزه نمایشگاه بگذارند اعتبار و جایگاه بین‌المللی موزه از بین می‌رود. موزه‌ها به هنرمند اعتبار می‌دهند و همین باعث می‌شود هنرمندی مثل تونی کرگ آثارش را در موزه هنرهای معاصر تهران نمایش دهد و حتی اثرش را به موزه اهدا کند.
او درباره تفاوت موزه هنر با موزه هنرهای معاصر گفت: در موزه هنرهای معاصر به مرور جریان‌های هنری بعد از حدود ۵۰ یا ۶۰ سال می‌پردازیم و آن را در جغرافیا و بستری دیگر بازخوانی می‌کنیم، زیرا مرور و بازخوانی تاریخ هنر امروزه اهمیت زیادی دارد. وظیفه هنرمند و کیوریتور است که چنین مطالبه‌ای داشته باشد و سیاست‌هایی را پیش گیرد تا یک جریان هنری را پویا نگه دارد و در برابر سکون مقاومت کند.
در پایان این نشست خبرنگاران به همراه کیوریتور نمایشگاه به بازدید از نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوال آرت» پرداختند.
