ناشناخته ماندن سه چهار نسل هنر معاصر ایران حتی در خاورمیانه / تحلیل حسین هاشم پور

هنرمندان جوان که هیچ ، هنرمندان ۶۰ _ ۷۰ ساله متعددی داریم که در بازار داخلی مورد توجه نسبی هستند اما نام شان فرای مرزها شنیده نشده است ! کافی ست فهرست بلند بالایی از هنرمندان مان را در گوگل سرچ کنید، درباره خودشان و آثارشان متن های تحلیلی به فارسی وجود ندارد، چه رسد به انگلیسی؛

ایران آرت: حسین هاشم پور : [ مدیر گروه رسانه ای ArtDayME و IranArt ] : یادش به خیر سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ حراجی کریستیز خاورمیانه در دبی ، یک شب مختص هنر معاصر داشت و آن شب ها محل جولان جوانان ایرانی و البته عرب بود؛

غیر از حراج ، سه شنبه تا جمعه نمایشگاه باشکوهی از آثار حراجی در هتل امارات تاورز برپا می شد که مهم ترین مجموعه داران و دیلرهای بین المللی از آن دیدن می کردند و ...

از آن روزها به این سو ، تحریم ها، رشد ویران کننده قیمت ارزهای خارجی و بی ارزش شدن تومان، هنرمندان معاصر ایرانی هم سکوی دیده شدن را از دست داده اند.

حتی چهره های نوظهور و جوان هایی که در کریستیز خاورمیانه خودی نشان داده بودند در فقدان حضورهای بین المللی ، نام شان در حافظه هنری خاورمیانه کم‌رنگ شد و شاید یک دهه است بسیاری از مجموعه داران نوآمده منطقه [ که اتفاقن با بودجه های هنگفت به این عرصه ورود کرده اند] هرگز نام آنها را نشنیده اند.

هنرمندان جوان که هیچ ، هنرمندان ۶۰ _ ۷۰ ساله متعددی داریم که در بازار داخلی مورد توجه نسبی هستند اما نام شان فرای مرزها شنیده نشده است !

کافی ست فهرست بلند بالایی از هنرمندان مان را در گوگل سرچ کنید، درباره خودشان و آثارشان متن های تحلیلی به فارسی وجود ندارد، چه رسد به انگلیسی؛ 

خوب پرواضح است چرا دنیا باید آنها را بشناسد ؟!

این در حالی ست که روزگاری هنر ایران داعیه بین المللی شدن داشت، و رویایش کسب سهم بازار از پاریس، لندن، نیویورک و این طرف هنگ کنگ و چین بود و سقف خاورمیانه را برای خود کوتاه می دید.

شاید در بازار داخلی هنر ایران، در سایه معدود "نئومسترسازی" و تعداد بیشتری بازار سازی، نام چند چهره تازه طنین انداز باشد،

 اما شعاع بازار آثارشان در همین جغرافیا ست و در ضیافت های هنری دبی، ابوظبی، دوحه، جده ... همچنان نام های هنرمندان دهه ۴۰ و ۵۰ خورشیدی ایران را می شناسند و فقط برای مستر پیس های ایرانی پول می پردازند.

پیدا کردن چراهای این خلا ویران کننده دشوار نیست؛ 

دولت حمایت کننده که نداشتیم و نداریم و هرگز چنین دغدغه هایی نداشته و ندارد ...

فقط چند گالری انگشت شمار داریم که امکان حضور در نمایشگاه ها و بینال ها دارند که واقعن دستمریزاد به آنها؛ بدیهی ست آنها با هنرمندان طرف قرارداد شان کار می کنند

 اما افسوس که همین چند گالری به پرفورمنس نمایشگاهی بسنده کرده و حتی برای هنرمندان شان نیز به مقوله زبر ساختی تولید محتوا، به کل بی اعتنا هستند.

از این روست که اکثریت هنرمندان ایران از دهه ۶۰ خورشیدی تا کنون حتی در منطقه خاورمیانه ناشناخته مانده اند.

اینستاگرام محور شدن تولید محتوا نزد هنرمندان ایرانی، دیگر اشتباه فاحش این عرصه است در حالی که نه اینستاگرام چنین قابلیتی دارد و نه دنیای هنر برای این شبکه چنین اعتباری قائل است... 

حال آن که سرمایه گذاران و همه نهادهای مهم تصمیم ساز هنر ، هنرمند و روند قیمت آثارش را در گوگل سرچ Google search، رسانه های تخصصی هنر و لا به لای نقد و بررسی های هنری جستجو می کند.

بنابر این اولین قدم برای شناساندن نسل معاصر ایران و البته بعدتر بازار سازی درست و اصولی، تولید محتوای مهندسی شده با کلید واژگان صحیح در رسانه هایی ست که " مخاطب هدف" دارند.

این مولفه ،خشت نخست پدیده "نئومسترها" هم هست.

خلا بزرگ دیگر را در نوشته پیشین م ۲۹ اردیبهشت افشا کردم: " پنهان کاری گالری ها درباره قیمت فروش آثار خودزنی است/ هنرمندان بیشتر ضرر می کنند." 

و به طبع مجموعه داران و خریداران از رصد نمودارهای قیمتی هنرمندان عاجز می مانند و شعاع بازار هنر ایران به داخل مرزها محدود مانده است.

خودمان را گول نزنیم قیمت اثر در میزان دیده شدن اثر و آفریننده اثر فوق العاده مهم است؛ 

قیمت یک اثر فقط ارزش مالی آن اثر نیست؛ ممکن است اتمسفر زیست هنرمندش را تغییر می دهد؛ 

آن قیمت [ پس از راستی آزمایی های بازار هنر]، نوری اسپات به سوی هنرمند پرتاب می کند و او را در مرکز توجه فرا جغرافیایی قرار می دهد...

اما گالری های ما همچنان متفق ، قیمت فروش ها را اعلام نمی کنند و یک پله برای دیده شدن هنرمند را حذف کرده اند.

خبر تازه این که یکی از مدیران جریان اصلی هنر ایران، پیرو همان یادداشت پیام دادند : " ممیز مالیات، هرگز نمی‌تواند بر اساس اخبار رسانه‌ای برگ تشخیص صادر کند و تنها گردش حساب بانک‌معیار است ... در عین حال ، گالری‌ها از برخورد بیرحم ممیزهای مالیاتی خیلی دلسرد شده‌اند. "

رشد و توسعه هنر ایران بدون کسب سهم مناسب از بازار بین المللی هنر ممکن نیست، پس ناگزیریم برای این خلأها چاره اندیشی کنیم؛ صد البته با قید فوریت!